უკვე ნათდებოდა, თვალი რომ გავახილე. ოხ! როგორ მტკიოდა თავი, პირდაპირ გასკდომაზე მქონდა. ტაფაში მოსახალავად გაბუშტული ბატიბუტი რომ დაიწყებს წკაპუნს, აი, სწორედ ასეთ ხმებს გამოსცემდა თავის ქალა. გვერდზე მივიხედე. მერის ეძინა. ოდნავ გაეღო პირი და არათანაბრად სუნთქავდა. ლოთებივით ვეყარეთ მიწაზე. იქვე კონიაკის ცარიელი ბოთლი ეგდო. ცეცხლი დიდი ხნის წინ მინავლულიყო.
წამოვდექი. შარვალი და პერანგი ჩამოვიფერთხე, გავისწორე, კიდევ ერთხელ გადავხედე მერის და უგუნებოდ გავეცალე იქაურობას - არც გამიღვიძებია და არც დავმშვიდობებივარ.
მას შემდეგ, რომ იტყვიან, ბევრმა წყალმა ჩაიარა. გავიდა წლები, ოჯახი შევქმენი, ლიზიკო შევირთე ცოლად, კაზინო გავხსენი, დინა გავიცანი, შვილი გამიჩინა და… გაუჩინარდა კიდეც. ამას ჩემი «ოჯახური დრამებიც» დაერთო. ბევრი რომ არ გავაგრძელო, პრობლემების ნამდვილ «ბურუსში» ვიყავი გახვეული.
ერთხელაც ფეხით მომიწია გავლა, მანქანა შესაკეთებლად მივუყვანე ხელოსანს და ნელი ნაბიჯებით დავუყევი ნუცუბიძის ქუჩას. საბაგიროს მივუახლოვდი. უცებ მოსახვევში ქალი გამოჩნდა - საშუალო სიმაღლის, სწორი ტან-ფეხით, წვრილი წელითა და ლამაზი, არც ისე დიდი, მაგრამ მადიანი მკერდით. ჩალისფრად შეღებილ თმას ქარი უფრიალებდა. გულმა რეჩხი მიყო… ვიღაცას მაგონებს… ნეტავ სად მინახავს… გონება ავამუშავე… კინომექანიკოსივით გადავახვიე კადრები უკან. სტოპ!.. ის არის! წყალი არ გაუვა!
ამასობაში ერთმანეთს მივუახლოვდით. ქალმა ნაბიჯი შეანელა. მეც.
ჩემ წინ სულ სხვა პიროვნება იდგა - ჩამოყალიბებული, დასრულებული, ჰაეროვანი, ცხოვრებაგამოვლილი გემრიელი ქალი, რომელიც თავის ქალურობას მომხიბვლელი ღიმილით აგვირგვინებდა. სადღა იყო ის უხეში, ხმაჩახრინწული, თავხედი გოგონა, ჩემს აზრებს რომ კითხულობდა ალექსანდრეს ბაღში. ბიჭური მანერები და თამამი მიხვრა-მოხვრა სადღაც გამქრალიყო.
განაზებული, დაქალებული და, როგორც ჩანდა, უკვე მრავალგამოცდაგამოვლილი, დაღვინებული და გამობრძმედილი - ჩემ წინ ქალი იდგა - ნამდვილი ქალი.
ისიც შედგა. თითქოს რაღაცას იხსენებსო, ისეთი მზერა გაუხდა.
- ჩვენ ვიცნობთ ერთმანეთს? - რბილი, ხავერდოვანი ხმა ჰქონდა.
- არ ვიცი, - მხრები ავიჩეჩე.
- ასე მგონია, თითქოს სადღაც შევხვედრივართ, ვერაფრით გამოვდივარ, - მომიბოდიშა თითქოს.
- მეც მაგ დღეში ვარ, - გავშალე ხელები.
- უკაცრავად, ალბათ ვინმეში მეშლებით, - კვლავ მომაჯადოებლად გამიღიმა და გზა გააგრძელა.
მეც გავიარე რამდენიმე ნაბიჯი. შევდექი. გულმა არ მომითმინა და უკან მოვიხედე… ისიც მოტრიალებულიყო. ჩვენი თვალები ერთმანეთს შეხვდა. კიდევ გამიღიმა. მეც გავუღიმე. როგორც ჩანს, მოგვეწონა ერთმანეთი. მაგრამ… «დაგაგვიანდა», - წავიკითხე მის მზერაში.
«ვიცი», - მეც მზერით გავეცი პასუხი და გზა განვაგრძე.
შეხვედრა არ შედგა. მივხვდი, იგი დიდი ხნის დაგვიანებული იყო.
7
მას შემდეგ «ცოტა წყალმა ჩაიარა», დაახლოებით ორმა თვემ. ერთ მშვენიერ დღეს, ერთ მშვენიერ გზაზე, ისევ უმანქანოდ, კვლავ შევხვდი მშვენიერ მერის. თითქოს გავუღიმეთ კიდეც ერთმანეთს, მაგრამ რატომღაც, უბრად ჩამიარა გვერდით. გული ამიჩქროლდა მის დანახვაზე. ამჯერად უკან არ მიმიხედავს. არ ვიცი, რატომ. ვითომ შემეშინდა? რისი? ალბათ - კვლავ მის საყვედურით სავსე მზერას რომ არ შევფეთებოდი. «დაგაგვიანდა», - უკვე მეორედ წავიკითხე მერის ლამაზ თვალებში. თვითონ თუ მოიხედა? მოიხედავდა, აბა, რას იზამდა! ჰმ, რა დარწმუნებული ვარ საკუთარ თავში. რატომ უნდა მოეხედა? რა უმადურად გამომივიდა მაშინ. არც კი დავემშვიდობე, ისე გამოვექეცი. კი არ გამოვექეცი, გამოვეპარე. ვნანობდი. ახლა, ამდენი წლის შემდეგ, ვნანობდი ჩემს მაშინდელ საქციელს და პატარა ბიჭივით ვკიცხავდი საკუთარ თავს. ყველაფერი გადამავიწყდა ამქვეყნად - ოჯახიც, ცოლიც, შვილიც… უაზრო ფიქრები მიტრიალებდა თავში. თვალწინ სულ მერი მედგა. ლიზიკო ვიღას ახსოვდა, მისი ყველა სალანძღავი სიტყვა, ჩემი მისამართით «გამოსროლილი», იავნანასავით ჩამესმოდა ყურში. ლიზიკო კი არა, გიორგის მიმართაც კი მოვადუნე ყურადღება, იმდენად ჩამითრია მერისთან შეხვედრამ. უმანქანოდ სიარულს მოვუხშირე, ფეხით გავლას დავეჩვიე, რომ კიდევ ერთხელ მენახა იგი. დილით, სანამ შინიდან გავიდოდი, საათობით ვიპრანჭებოდი სარკესთან, ხან თმას ვიყენებდი, ხან პერანგის საყელოს ვისწორებდი, ხან მიმიკებს ვიცვლიდი იმ იმედით, იქნებ კიდევ სადმე შევხვდე-მეთქი. რატომღაც სასწაულის მოლოდინში ვიყავი და… როგორც უნდა გაოცდეთ, სასწაულმაც არ დააყოვნა.
კიდევ ერთ მშვენიერ დღეს კიდევ ერთი საოცრება - კვლავ შემხვდა იმავე გზაზე, იმავე ადგილას, იმავე დროს. ერთი გაფიქრება ისიც ვიფიქრე, ესეც შეგნებულად ამ გზაზე ხომ არ დადის ჩემსავით და ჩემთან შეხვედრას ხომ არ ეშურება-მეთქი. ასეთ დროს რას არ იფიქრებ კაცი! ნეტავ თუ ვახსოვარ? არა მგონია, რაღაც არ ეტყობა.
ახლა უკვე აღარ დავაყოვნე და თამამად გავუღიმე. თვითონაც დამიბრუნა «ხურდა». ჩემზე «გულუხვი» აღმოჩნდა, ისეთი მომხიბვლელობა ჩააქსოვა ღიმილში. ეს უკვე კარგად მენიშნა. მთელი დღე შესანიშნავ გუნებაზე ვიყავი. კი არ დავდიოდი, დავფრინავდი. რა მიხაროდა, ვერ გეტყვით. ერთი კია, ღრმა ყმაწვილკაცობაში რომ ჩავუსაფრდებოდი ხოლმე შეყვარებულ გოგონას, სწორედ ასეთი გრძნობა მეუფლებოდა ამ მარათონულ და უსიტყვო ფლირტში.
ამის მერე უფრო გახშირდა ჩვენი «შემთხვევითი» შეხვედრები. უკვე ღრმად ვიყავი დარწმუნებული, რომ მერიც ჩემ გამო გადიოდა გზის ერთსა და იმავე მონაკვეთს. ამიტომ, არც ვაციე, არც ვაცხელე და მეოთხე შეხვედრაზე მივესალმე. თვითონაც მომესალმა, მაგრამ არ შეჩერებულა. რაღა დამრჩენოდა, მეც გავუყევი ჩემს გზას.
ასე გაგრძელდა კიდევ ერთი კვირა.
ბოლოს უკვე მეტის მოთმენა ვეღარ შევძელი. კიდევ ერთი შეხვედრა და… წინ გადავუდექი.
- მერი!.. - ვთქვი და სამარესავით დავდუმდი.
- გამარჯობა, გოგა! - დამაჯახა უცებ.
უყურე შენ! მისმა ერთმა «გოგამ» ადგილზე მიმაყინა. ესე იგი, ვახსოვვარ. ვახსოვვარ რომელია? სახელით არ მომმართა, რო? საკუთარ ყურებს არ ვუჯერებდი. გამოდის, ძალიან კარგადაც იცის, ვინცა ვარ. აი, აი! რა ხვითოები არიან ეს ქალები.
- მერი, გახსოვვარ? - ხმა შემეცვალა. მგონი, ამითრთოლდა კიდეც. ვაი, სირცხვილო! ამხელა კაცი წამში როგორ ლაწირაკი ბიჭივით ატროვებული გავხდი.
თავი გვერდზე გადახარა და ეშმაკური ღიმილით გამომხედა.
- მგონი, კი… თვალები ჰგავს? ჰგავს. ცხვირი ჰგავს? ჰგავს. მთლიანობაში? ასეც ჰგავს. კი, ის არის - ნამდვილად ის არის, - თქვა და ხმამაღლა გაიცინა.
რა ლამაზია ეს ოხერი. როგორ მოხდომია დაქალება! მაშინ რას ჰგავდა. ერთი თხუნელასავით შავი გოგო იყო. თუმცა სულაც არ ვიცი, თხუნელა შავია თუ თეთრი. მაგარი საზიზღარი კაცი ვარ. ამისთანა ქალი თხუნელას უნდა შეადარო? მესმის, მეთქვა - გიშერივით შავი. ასე არ სჯობია? შავი და ძვირფასი. თუმცა არა. გიშერი ძვირფასი არ არის, ნახევრად ძვირფასია. აბა, შავი და ძვირფასი რა არის? აუჰ! მაგდენი ნამდვილად არ ვიცი. მოიცა, მოიცა! რას მივედ-მოვედები. ახლა მაგის დროა?
- რა სასწაულია. რას ვიფიქრებდი, ოდესმე თუ კიდევ შევხვდებოდით ერთმანეთს, - როგორც იქნა, ავმეტყველდი.
- თბილისი პატარაა, გოგა. იგივე გოშა, იგივე ჟორა, იგივე გიორგი, - ახალგაზრდული «კბენა» გაიხსენა.
არა, არა. სულაც არ ვტყუი, ქალს კატას როცა ვადარებ. სანამ შენი მოხიბვლა სურთ, ფისოსავით არიან. საკმარისია, მოგინადირონ და მაშინვე კატად გადაიქცევიან ხოლმე - გამოუშვებენ კლანჭებს დასაკაწრად.
- მერი, ხშირად მხვდები ბოლო ხანებში ამ გზაზე. აქვე ცხოვრობ თუ?.. - ვიფიქრე, ამ შეკითხვით გამოვიჭერ და სამაგიეროს გადავუხდი, ახლა გაწითლდება და დაბნეული რაღაცას მოაბოდიალებს-მეთქი, მაგრამ, შენც არ მომიკვდე. პირში ჩალაგამოვლებული დამტოვა.
- აგერ, იმ შენობაში ვმუშაობ, - თქვა და საჩვენებელი თითი წინ გაიშვირა.
- კვლევით ინსტიტუტში? - პირი დავაღე გაოცებისაგან.
- ჰო. შენ საიდან იცი?
ღმერთო, რა ლამაზი ღიმილი აქვს ამ ქალს. გადამრევს პირდაპირ.
- მე მოპირდაპირე კორპუსში ვცხოვრობ და იქიდან, - ვთქვი და თითქოს ლოდი დამაწვა გულზე. მე დეგენერატს კიდევ, მეგონა, ჩემი გულისთვის ტკეპნიდა ამ ტროტუარს.
- რას ლაპარაკობ. ახლა არ მითხრა, რომ შენი ბინის ფანჯრები ქუჩისკენ იყურება, - მომეჩვენა, თითქოს ყურები ცქვიტა.
- არა, სამწუხაროდ, ეზოსკენ იყურება, - დანანებით ვთქვი, - ისე, სად ცხოვრობ?
- «პლეხანოვზე», იტალიურ ეზოში, მესამე სართულზე მაქვს ოროთახიანი ბინა.
- გათხოვილი ხარ, მერი? - ცნობისმოყვარეობა მკლავდა.
- არა, გათხოვილი არა ვარ და არც გასათხოვარი, - თქვა და მწარედ ჩაიცინა. ეს ფრაზაც გამახსენდა.
მივხვდი, ჩვენ შორის წლების წინანდელი დიალოგი მეორდებოდა და თემის შეცვლა ვცადე.
- დიდი ხანია, აქ მუშაობ?
- ერთი თვე იქნება, დაახლოებით. ისე, შვილი მყავს, ვაჟი, - რატომღაც ძველ თემას დაუბრუნდა.
- რას ამბობ! ძალიან გამიხარდა, - სხვა რა უნდა მეთქვა!
- შენ? - სიწითლემ გადაუარა სახეზე.
- მე… ნამეტანი დახუნძლული ვარ მაგ მხრივ. ცოლი, შვილი, სიდედრი და… ძაღლიც, - ძლივს დავამთავრე ჩამოთვლა.
კისკისი აუტყდა.
- სურათი თან დაგაქვს? - ქვედა ტუჩი კბილებშუა მოიქცია და კაი მამაძაღლივით შემომხედა.
გულმა მიგრძნო, რაღაც ეშმაკობას მიმზადებდა და გავფრთხილდი.
- ვისი, გააჩნია, - ყოყმანით ვთქვი.
- სიდედრის, - თქვა და მეტი ვეღარ შეიკავა თავი, ფხუკუნი აუტყდა.
მერის კი არა, მეც გამეცინა… კარგა ხანს ვხარხარებდით.
უცებ თითქოს რაღაც გამახსენდა.
- მერი, ბოდიში მინდა მოგიხადო, - ხმა შემეცვალა.
ცალი წარბი ასწია.
- ბოდიში? რისთვის?
- ორი რამისთვის. პირველი იმისთვის, რომ იმ დილით ისე გამოგეპარე, არც კი გამოგემშვიდობე, ცუდად მოვიქეცი.
- არა უშავს, მიჩვეული ვარ, ყველა მამაკაცს რაღაც ეშლება ჩემთან, ნუ მებოდიშები.
- მეორე კიდევ იმისთვის, რომ… მოგატყუე, მე გოგა არ მქვია.
ახლა კი ეცვალა ფერი, ისე გაფითრდა, მეგონა, გული წაუვიდოდა.
- აბა, რა გქვია?
- მერაბი. ცუდი კაცი ვარ, უსინდისოდ მოგატყუე.
ერთხანს გახევებული იდგა, თითქოს რაღაცას აანალიზებდა. მერე თავი თითქოს სინანულით გადააქნია, მწარედ ჩაიღიმა და თქვა:
- კი არ მომატყუე, შეცდომა დაუშვი, მწარე შეცდომა.
- შეცდომა? რას გულისხმობ?
- შენ ამას ვერ გაიგებ და არც არის საჭირო. კარგია, რომ ასე მოხდა და უფრო კარგია, რომ ახლა მითხარი.
- ვერ გავიგე, რისი თქმა გინდა.
- არც არაფრის. ნუ დარდობ, ყველაფერი კარგად არის, შენი «აღსარება» არაფერს შეცვლის. ბოლოს და ბოლოს, სულ რამდენიმე საათის ნაცნობობა გვაკავშირებს ერთმანეთთან, შეყვარებულები ხომ არ ვყოფილვართ!
- მაგაში გეთანხმები, მაგრამ მომეჩვენა, თითქოს რაღაცას არ ამბობ. ასეა?
- არა, არა, გოგა… უკაცრავად, მერაბ. მაპატიე, ძნელია შენს ახალ სახელს შევეჩვიო.
- თორემ ახლა შენც ყოველდღე იმეორებდი ჩემს სახელს. არც მეგონა, საერთოდ თუ გამიხსენებდი ამდენი წლის შემდეგ.
- მე კარგი მახსოვრობა მაქვს, შენ წარმოიდგინე, განსაკუთრებით მაშინ, თუ საქმე ჩემს «ყოფილ კაცებს» ეხება.
- უკაცრავად მაგრამ, ბევრი გყავდა ასეთი? - რატომღაც არ მესიამოვნა მისი ნათქვამი.
- თითზე ჩამოსათვლელი, - თქვა და კვლავ მწარედ ჩაიღიმა.
- შეიძლება გესტუმრო? - უცებ ენაზე მომადგა და საუბრის უსიამოვნო თემაც შეიცვალა.
მისთვის მოულოდნელი აღმოჩნდა ჩემი წინადადება. შეშფოთებული სახე გაუხდა. ფერ-ფური წაუვიდა.
- კი, რატომაც არა, - დაბნეულმა მითხრა, - როცა გინდა, რა ვიცი, - ახლა უკვე ნაძალადევად გამიღიმა.
- არა, თუ უხერხულია, პრობლემა კი არ არის… - ვცადე მისი გათამამება.
- არა, არა. რა პრობლემა უნდა იყოს. ოღონდ, უნდა ვიცოდე - როდის, - ამოიოხრა და ხელჩანთის სახელური შეისწორა მხარზე.
- კარგი, მაშინ… საღამოს ამ ადგილას შევხვდეთ. რას იტყვი?
უსიტყვოდ დამიქნია თავი.
- რომელ საათზე?
- … შვიდზე, - ცოტა ხნის ყოყმანის შემდეგ მითხრა და გაწითლდა.
7
ერთმანეთს ზუსტად შვიდ საათზე შევხვდით. ამჯერად მანქანით ვიყავი. ორიგინალობა გამოვიჩინე და ჰორტენზიების ლამაზი თაიგული დავახვედრე. გაუხარდა. ორიოდე წუთი ვილაპარაკეთ, მერე ჩავსხედით ჩემს ორი წლის წინ ნაყიდ ჯიპში და წავედით.
გულს უცნაური ბაგაბუგი გაუდიოდა. მივდიოდი და თვითონ არ ვიცოდი, სად ან რატომ. ალბათ, ღმერთმა ინება ასე, ვამშვიდებდი საკუთარ თავს.
რკინის ალაყაფიან ეზოსთან გამაჩერებინა მანქანა. უსიტყვოდ შევედით ეზოში. კიბეს ავუყევით. ვიწრო დერეფანი გავიარეთ. თეთრად შეღებილ ხის კარს მიადგა. გააღო. შევიდა. მეც შევყევი. ძველი ბინა იყო, ოდესღაც გარემონტებული, მაგრამ საკმაოდ კოხტად მოწყობილი.
მერიმ ყვავილები პიანინოზე შემოდებულ ლარნაკში ჩადო და წყალი ჩაასხა.
- დაჯექი. მე ყავას მოვადუღებ. სამწუხაროდ, სხვა არაფერი მაქვს, სუპის გარდა! - მომიბოდიშა.
- არაფერი საჭირო არ არის. მე მალე წავალ, არ მოგაცდენ, - უხერხულობა ვიგრძენი.
რას შემოვეჭერი ამ ქალს. სხვა საქმე არ მქონდა? - გავკიცხე საკუთარი თავი.
უცებ ეზოში ხმაური გაისმა. პატარა ბიჭების ჩოჩქოლს მივამსგავსე. მერიმ ფანჯარა გამოაღო და გადაიხედა.
- დე! საჭმელი გამიცხელე, რა, ხუთ წუთში მანდა ვარ! - ამოსძახა ვიღაცამ.
- დროზე! არ მალოდინო! - მერიმაც გასძახა.
ძნელი მისახვედრი არ იყო, მისი შვილი რომ იქნებოდა. ფანჯარა დახურა.
- გშია? - ოჯახის წევრივით მომმართა. ლიზა გამახსენდა. ერთხელაც არ შემეკითხება ასე, საღამოს შინ რომ ვბრუნდები.
- არა, გმადლობთ, - ახლა ისეთ ხასიათზე ვიყავი, ლუკმა არ გადამიცდებოდა პირში.
ხუთი წუთიც გავიდა და მეტიც. ბავშვი არ ამოსულა. ამასობაში ყავა დავლიეთ. აქეთური, იქეთური, ცოტა-ცოტა ვიბაასეთ და წამოსასვლელად მოვემზადე. თბილად დავემშვიდობე მასპინძელს და ოთახიდან გამოვედი.
- სასიამოვნო საღამო გამოვიდა, - კმაყოფილმა აღვნიშნე.
- ჩემთვისაც, - მომაჯადოებლად გამიღიმა მერიმ.
- შეიძლება ხანდახან გამოვიარო? - ფრთხილად ვკითხე.
- არა, არ შეიძლება. ეგ საქმე დახურულია, - ყრუდ თქვა. სევდა ჩაუდგა თვალებში. სათქმელი ითქვა. როგორც ჩანდა, იმ წუთში საბოლოოდ დაუსვა წერტილი ჩვენს ურთიერთობას.
გულდამძიმებული ნელა დავუყევი ქვის საფეხურებს. უცებ ჩქარი ნაბიჯების ხმა შემომესმა. ვიღაც ამორბოდა…
ადგილზე გავშეშდი. მაშინვე ვიცანი. არ ვიცი, მომეჩვენა, თუ მართლა ასე იყო, მაგრამ… წინ ჩემი ბავშვობა დამიდგა. დავიძაბე.
- გამარჯობა, ვაჟკაც, - მივესალმე და რატომღაც, ნაძალადევად გავუღიმე.
- გაგიმარჯოს, - ქოშინით მიპასუხა და ქოჩორზე ხელი გადაისვა.
ზუსტად ჩემნაირი ჟესტი… გული შემეკუმშა.
- შენ მერის ბიჭი ხარ, არა?
- დიახ, - ერთი საფეხურით ამოიწია და გამისწორდა.
- რა გქვია?
- გოგა.
ტანში გამცრა. სასწაულს სასწაული ემატებოდა.
- გოგა? ვაჰ! ჩემი სეხნია ყოფილხარ, - სიმწრით გავიღიმე, - რამდენი წლის ხარ, გოგა? - ვგრძნობდი, თანდათან როგორ მეკვეთებოდა მუხლები.
- თხუთმეტის. თქვენ დედაჩემს იცნობთ?
- ჰო, სტუდენტობის მეგობრები ვართ, - კარგად მოვიფიქრე.
- რა გვარი ხარ, გოგა? - ვკითხე და სულგანაბული დაველოდე მის პასუხს. ახლა გვარიც ჩემი რომ თქვას-მეთქი. თუმცა მერიმ ჩემი გვარი არ იცოდა… სამწუხაროდ, არც მე ვიცოდი მისი.
- დედაჩემის გვარზე ვარ, გვენცაძე, - თქვა ბავშვმა და ყურებამდე გაწითლდა.
ამის შემხედვარეს გული ჩამწყდა. როგორ ეუხერხულა! ეს რა დღეში ჩავაგდე ამხელა ბიჭი, რას ვერჩოდი.
მხნეობა მოვიკრიბე. ხელი ჩამოვართვი მეორე გოგას, დავემშვიდობე და მუხლმოკვეთილი ძლივს გავლასლასდი ქუჩაში.
აი, ბედის ირონია! აი, მუხთალი ცხოვრება! არა, დავიჯერო, მართლა ჩემი შვილია? ეს შეუძლებელია! არც ისეთი სულელი გოგო ჩანდა, პირველი შემხვედრისგან ბავშვი გაეჩინა. მე მოლანდებები დამეწყო, მგონი. არა, არა სისულელეა. ნეტავ როდის არის დაბადებული? მოიცა, მაშინ რომელი თვე იყო, ჩვენ რომ ერთმანეთს შევხვდით? არ მახსოვს. ზაფხული კი იყო, მაგრამ თვე არ მახსოვს. რა სკლეროზიანი ვარ. თუმცა, რა მნიშვნელობა აქვს. ეს ბავშვი რომ ჩემი შვილი ყოფილიყო, ხომ მეტყოდა? რა უფლება ჰქონდა, არ ეთქვა. ასე როგორ შეიძლება? ჰო, რადგან არ მითხრა, ესე იგი სხვისია. არც არანაირად მიმანიშნა. ალბათ უნდოდა ბავშვის გაჩენა და გააჩინა. მე რა შუაში ვარ?
მოიცა, მოიცა… არც მთლად ასეა საქმე. ჩემი რომ იყოს? მთლად უარესი. არა, ახლა ნამდვილად გავგიჟდები!
გზაში ცოტა კი დავწყნარდი, მაგრამ ამაზე ფიქრმა მაინც შემაწუხა. არა, უნდა გავარკვიო, მართლა ჩემი შვილია თუ არა. თუ ჩემი არ არის, რატომ მგავს? ვერ მოვისვენე.
შინ მისულს კი, როგორც ყოველთვის, ლიზიკოსთან მომივიდა წაკინკლავება. კარი შევაღე თუ არა, მომესმა, როგორ უყვიროდა გიორგის.
- ხისთავიანი ხარ, შე დეგენერატო, თუ რა გჭირს, მთლად მამაშენს როგორ გამოემგვანე! - ამ სიტყვებს სილის გაწნის ხმაც მოჰყვა.
ისედაც ნერვებათხრილი, ოთახში როგორ შევვარდი, არ მახსოვს.
- რა ხდება, რას უკივი ამ ბავშვს, ქალო, შენ ალაოდ ხომ არ ხარ! - მივეჭერი ცოლს.
- რას ვუკივი და გაკვეთილს ვასწავლი. ვერ შევაგნებინე ვერაფერი.
- მერე ნორმალურად ვერ აუხსნი? შენი აზრით, თუ დაარტყამ, შეიგნებს? ხომ არ გავიწყდება, რომ პირველ კლასშია!
- ხმას დაუწიე და ისე მელაპარაკე, ვინმეში ხომ არ გეშლები! - დოინჯი შემოიყარა ლიზიკომ და საძიძგილაოდ შემართული მამალივით დამიდგა წინ თვალებდაქაჩული.
- ლიზა, ახლა არა ვარ შენს ხასიათზე და ნუ გამომიყვან მოთმინებიდან, თუ ქალი ხარ, თორემ გეფიცები, წიხლქვეშ გაგიგდებ და მერე მიჩივლე დედაშენთან, რამდენიც გაგიხარდება! ყველაფერს ვერ მოგითმენ, იცოდე!
- თითსაც ვერ დამაკარებ! აბა, ერთი გაბედე და მერე ნახე, რაც მოგივა, შე მათხოვარო! - რამდენიმე ნაბიჯით უკან დაიხია და ხმას აუწია ლიზამ.
ხელები მოვმუშტე. დიდი სიამოვნებით დავარტყამდი, მაგრამ თავი შევიკავე, არ მინდოდა ბავშვი შესწრებოდა მსგავს სცენას. ბოლომდე მოვითმინე და ლიზიკოს დაშოშმინება ვცადე.
- ასე ცხოვრება არ შეიძლება, ლიზა. ან უნდა ვიპოვოთ რაღაც გამოსავალი, ან უნდა დავშორდეთ ერთმანეთს. მე მეტს ვერ გავუძლებ.
- ვერც მე. მიკვირს, შენნაირ ნაძირალასთან როგორ ვიცხოვრე ამდენ ხანს! ხვალვე წავალ აქედან! ამ «ღვთის საჩუქარს» კი მზითევში დაგიტოვებ! - გიორგისკენ გაიშვირა ხელი და საწოლ ოთახში შევარდა აპილპილებული.
ბავშვს გავხედე. გიორგი კედელთან შეშინებული ატუზულიყო და საცოდავი თვალებით მიყურებდა.
- მოდი, მამიკო, ჩემთან, - მუხლებზე ჩავჯექი და ხელები გავიშვირე შვილისკენ.
ბავშვი გამოქანდა და აცახცახებული მომეკრა. ჩავიხუტე, თმაზე ხელი გადავუსვი და ლოყაზე ვაკოცე.
- ნუ გეშინია, ჩვენ ვერავინ მოგვერევა, - გავუღიმე და თვალი ჩავუკარი, - მიდი ახლა, ხელ-პირი დაიბანე და დავწვეთ. გინდა ჩემთან დაიძინო?
სიხარულისაგან სახე გაებადრა. უსიტყვოდ დამიქნია თავი და მადლიერების ნიშნად გამიღიმა…
ის ღამე თეთრად გავათენე. ხან მერიზე ვფიქრობდი, ხან გოგაზე, ხანაც პატარა გიორგიზე, რომელიც მთელი ღამე ტკიპასავით მყავდა მოკრული, თითქოს ეშინოდა, მამიკომ არ მიმატოვოსო…
7
მეორე დილით გიორგი სკოლაში მე გავისტუმრე. ლიზა ოთახიდან არ გამოსულა. არც მე შევედი. რაც უნდა, ის უქნია, თუ წავა, რაღაცას მოვიფიქრებ, როგორღაც გავართმევ თავს ამ ყველაფერს.
სამსახურში მისვლისთანავე დავრეკე დედაჩემთან და ვთხოვე, გიორგი სკოლიდან გამოეყვანა და რამდენიმე დღე თავისთან დაეტოვებინა. მაშინვე კითხვები დამაყარა, რა მოხდა, რა დაგემართათ, რა ეშმაკი შეგიჩნდათ ამ სიბერეშიო. შევპირდი, მერე მოგიყვები ყველაფერს-მეთქი და ყურმილი დავკიდე, მისი შეგონებების თავი არ მქონდა. ისედაც ტვინი მაქვს გამოჭედილი მისი ჩიჩინით. რაც გერმანიიდან ჩამოვიდა, მოსვენებას არ მაძლევს, სულ ლიზას ლანძღვაშია, ეგ ქალი ცხოვრებას დაგინგრევსო. ალბათ დედის გულს არაფერი გამოეპარება.
ესეც ასე, გიორგის ამბავი, ასე თუ ისე, დროებით მაინც მოვაგვარე. ახლა მერი და გოგა დამრჩა… გული არ მიჩერდებოდა კაზინოში. ისეთი არეული ვიყავი, ნახევარი ვერ გავიგე, თაზო რას მელაპარაკებოდა. ერთი სული მქონდა, მალე გასულიყო დრო…
მოსაღამოვდა თუ არა, მანქანა დავქოქე და კვლავ მერისთან გამოვცხადდი.
ჩემ დანახვაზე შეშფოთება დაეტყო სახეზე.
- გამარჯობა.
- გაგიმარჯოს, მერაბ. მოხდა რამე? რა ფერი გადევს?
- მარტო ხარ?
- კი, მარტო ვარ.
- მერი, საქმე მაქვს შენთან, - ძლივს ამოვთქვი.
უთქმელად გატრიალდა და ლოჯიაში გავიდა. თან შევყევი. კითხვით სავსე მზერა მესროლა.
- ვისია ეგ ბავშვი? - ჩურჩულით ვკითხე.
რა თქმა უნდა, მაშინვე მიხვდა, ვიზეც ვეკითხებოდი.
- ჩემია, - ცივად მიპასუხა.
- შენი როა, ვიცი. მამა?
- მამა არა ჰყავს.
- ტყუი! - ჩურჩულით ვიყვირე.
- არ ვტყუი. გინდ დაიჯერე, გინდ არა, - აგდებულად მითხრა და ზურგი შემაქცია.
- მერი, ძალიან გთხოვ, სიმართლე მითხარი, - ვცადე საუბრის გაგრძელება, - გუშინ რომ თქვი, შეცდომა დაუშვიო, ამას გულისხმობდი? ბიჭს ჩემ გამო დაარქვი გოგა? მითხარი, გემუდარები, ნუ მომატყუებ. ცხოვრებამ ისედაც ბევრი ტკივილი მომაყენა, - მხრებში ჩავავლე მაჯები და შევაჯანჯღარე.
- წადი, მერაბ, წადი და მეორეჯერ აღარ მოხვიდე. აქ შენი ადგილი არ არის. მიხედე საკუთარ ოჯახს. გოგას მამა აფხაზეთში დაიღუპა. წადი და დაიმახსოვრე - ყველაფერს აქვს დასასრული, იმასაც კი, რასაც დასაწყისი არ ჰქონია, - მშვიდად მიპასუხა და ცივად მოიშორა მხრებიდან ჩემი მკლავები.
გავშრი. ხელები ჩამოვუშვი და რამდენიმე ნაბიჯით უკან დავიხიე, მერე მოვტრიალდი და ოთახიდან გაწბილებული გამოვედი. არ მახსოვს, როგორ ჩამოვიარე კიბის საფეხურები, ეზოში როგორ აღმოვჩნდი. ერთხანს თავჩაღუნული ვიდექი, თითქოს რაღაც გადაწყვეტილებას ვიღებდი. მერე მერის ფანჯრებს ავხედე. გოგა დავინახე. ცხვირი სარკმელზე მიეჭყლიტა და დაობლებული შვლის ნუკრივით სევდიანი თვალებით მიყურებდა.
ფიქრებით დამძიმებული, მთელი სისწრაფით მივაქროლებდი მანქანას ხმაურიან ქუჩაზე, დაბნეული და შეშინებული, როგორც ბოროტმოქმედი, რომელსაც ოდესღაც ჩადენილი დანაშაული ამოუქექეს და ეს-ესაა, მართლმსაჯულებამ მკაცრი განაჩენი გამოუტანა.
8 8 8
ცხოვრება ჯოჯოხეთად მექცა. ყველაფრის ხალისი დავკარგე. თვალწინ სულ პატარა გოგა მედგა - ჩემი სისხლი და ხორცი, ჩემი ბავშვობის ორეული. არა, ამ საქმეს ასე ვერ დავტოვებდი. როგორმე უნდა მომეხერხებინა ბავშვთან დაახლოება და მერე ყველაფრის ახსნა. დარწმუნებული ვიყავი, გამიგებდა. თუკი მერის არ სურდა ჩემთან ურთიერთობის განახლება, ჩვენი შვილი რატომ უნდა დაზარალებულიყო? მას ხომ აკლდა მამის ხელი, სითბო და სიყვარული.
რა უცნაურია ცხოვრება. რას ვიფიქრებდი, ამხელა ვაჟი თუ მეყოლებოდა. გიორგის გაჩენამდე სულ უშვილობას მივტიროდი, ამაზე ფიქრი არ მასვენებდა და თურმე… ვინ იცის, მაშინ როგორ ვჭირდებოდი გოგას, მერის… მე კი, მე სულელი, თურმე უკვე «სტაჟიანი» მამა ვყოფილვარ. რამდენი დაფიქრება მართებს ადამიანს, სანამ გაუაზრებელ ნაბიჯს გადადგამს. რამდენი რამ უნდა გადაიტანოს, რომ გამოცდილება დაუგროვდეს. გამოცდილება - ეს ხომ ჩადენილი და ჩაუდენელი შეცდომების ჯამია. არ მიყვარს საკუთარ პრობლემებზე სხვასთან საუბარი, ქალებივით წუწუნი, წუწუნა ადამიანებს ვერ ვიტან. ამიტომაც გვიგროვდება კაცებს ბოღმა გულში და ამიტომაც ვბერდებით თუ ვკვდებით «ადრე და მალე». ქალებს ჰგონიათ, რომ ჩვენ უდარდელები ვართ, არაფერი გვაწუხებს, არაფერს ვჯავრობთ, ერთუჯრედიანებად გვნათლავენ, განა არ ვიცი. არადა… ჩვენ ქალებზე მეტი პრობლემა გვაქვს. სხვას რომ ყველაფერს თავი დავანებოთ, საკმარისი არ არის, ქალების არსებობის მოთმენა რომ გვიწევს?
საბოლოოდ დავასკვენი, რომ უიღბლო კაცი ვარ, სიყვარულში არ გამიმართლა. სიყვარულში დამარცხებული კი ისევე საცოდავია, როგორც ომში დამარცხებული. ერთხელ გამოვცადე იმედგაცრუება, ორჯერ, სამჯერ… მეგონა, ლიზასთან თითქოს ვპოვე სულის სიმშვიდე, მაგრამ საბოლოოდ მაინც ყველაფერი კრახით დამთავრდა. ისე გაუფერულდა ჩვენი ურთიერთობა, რომ ბოლო წლებში სექსიც კი «სავალდებულო სამსახურად» გვექცა. სავალდებულო სექსი კი სასიკვდილოდ მოსაწყენია. ერთადერთი, ვისთანაც თავს ისე ვგრძნობდი, როგორც თევზი წყალში, დინა იყო, დინა - ჩემი უჩვეულო და ეგზოტიკური გატაცება, ქალი, რომლის მიმართ ლტოლვას საკუთარ თავსაც კი არ ვუმხელდი, ისე მეშინოდა. რისი? ალბათ იმისი, რომ არ იყო ჩემი წრის, ჩემი ჯურის… სადღაც, გულის სიღრმეში მეთაკილებოდა, ბაზრის ბოშა ცოლად როგორ შევირთო-მეთქი, ვისთვის ამეხსნა, რომ იგი იდეალური ადამიანი იყო? ვინ გამიგებდა? არავინ. უბრალოდ, დამცინებდნენ და ეგ იქნებოდა. დინა, დინა… შენ ჩემი მოუშუშებელი იარა ხარ, შე ოხერო! როგორ გამეპარე! ვინ იცის, რომ არ მიგეტოვებინე, იქნებ სხვანაირად აწყობილიყო ჩემი ცხოვრება. ან მერისთან შეხვედრა რაღა იყო? რატომ მომიწყო განგებამ ამხელა გამოცდა? რა შევცოდე ამისთანა ან ვისთან მიმართებით?..
ვერაფერში ვპოულობდი შვებას. გალიაში გამომწყვდეული ლომივით ვაწყდებოდი აქეთ-იქით. სამუშაოსაც ვერ ვუდებდი გულს. კაზინოშიც აირია მონასტერი. ახალი მთავრობა, როგორც ვატყობ, კარგს არაფერს გვიპირებს. ამბობენ, ყველა სამორინეს დახურავენო. აი დარდი! დახურავენ და დახურონ. რაღაცას მოვიფიქრებ. ბოლოს და ბოლოს, ნიკუშა აქ არა მყავს? იდეების ბუკეტია. ისე ვენდობი, როგორც საკუთარ თავს…
7 7 7
ბოლო დღეები სულ მერიზე ვფიქრობ. თითქოს რაღაც გრძნობაც კი გამიჩნდა მის მიმართ. მაგარი ქალი კი დამდგარა. დავიჯერო, არავინ ჰყავს? ამისთანას ვინ დატოვებდა უპატრონოდ? კაცი ჩემამდეც ჰყავდა და ჩემ მერეც ეყოლებოდა ალბათ, რა არის ამაში გასაკვირი? იქნებ ამიტომაც იყო ასეთი შეუვალი ჩემ მიმართ. სასტიკად ამიკრძალა შეხვედრა. მართალია, ვიღაც ეყოლება. აბა, უკაცოდ ხომ არ დაბერდებოდა? ნეტავ რას ფიქრობს? რა წარმოდგენა დარჩა ჩემზე წლების შემდეგ? ნუთუ მასში ვერ აღვძარი თუნდაც მცირე სიმპათია მაინც? აბა, მე რა დამემართა? უცნაურია კაცის ბუნება. საკმარისია, ქალი მიუწვდომელი გახდეს ჩვენთვის, აუცილებლად მის დაუფლებაზე დავიწყებთ ფიქრს, თითქოს დაუკმაყოფილებლობის შეგრძნება გვიპყრობს. რაღაც მემართება ნამდვილად. ხომ არ ვბერდები? სულ რამდენიმე კვირის წინ დინაზე ვფიქრობდი, ახლა მერიზე გადავერთე. არა ვარ ერთუჯრედიანი? აბა, რა ჰქვია ჩემნაირ მამაკაცს? რა გაუწონასწორებელი ვარ. არა, არა, ტყუილად ვადანაშაულებ ჩემს თავს. ბოლოს და ბოლოს, გაზაფხულია, სიყვარულის ჟამი, ვნებების აბობოქრების პერიოდი. ზამთარში დათვივით მიძინებული გრძნობები თანდათან იღვიძებს. ქალებიც შემოდგომის ხეებივით სამოსისგან ნელ-ნელა იძარცვებიან. მათი შემხედვარე სისხლის დუღილი მატულობს ძარღვებში. აბა, რომელ მამაკაცს გაემტყუნება?
გაზაფხულის ბრალია ყველაფერი! აი, ხომ ხედავთ, რა უცებ გავიმართლე თავი.
7 7 7
არიან ადამიანები, რომელთაც სასწაულების არ სჯერათ, მაგრამ ისეთებიც მოიძებნებიან, რომლებსაც პატარა სიურპრიზიც კი სასწაულად ეჩვენებათ. მე რომელ კატეგორიას მივეკუთვნები? აბა, რა გითხრათ. ალბათ ამ ორს შორის საშუალოს, თუკი ასეთი არსებობს. ვერც იმას დავიჩემებ, რომ არ მჯერა და ვერც იმას, რომ ნამდვილად მჯერა. ყოველ შემთხვევაში, აქამდე ასე იყო. ახლა კი… იმდენი მოულოდნელი რამ მოხდა ჩემს ცხოვრებაში, სასწაულს კი არა, ზესასწაულსაც კი ვიწამებ ალბათ.
მგონი, ამომიჩემა განგებამ, უცნაურად მეთამაშება. იმ დღეს, ფიქრებით აფორიაქებული, ელიავას ბაზრობაზე წავედი. დედაჩემს უთო გადაეწვა და მთხოვა, ახალი მიყიდეო. დავუყევი ჯიხურებს, ერთი ლამაზი, თეთრი უთო ავარჩიე, ფული გადავუხადე გამყიდველს და გასასვლელისკენ გავტრიალდი, სადაც მანქანა მეყენა. მოულოდნელად მომესმა.
- პაგადატ ნე ხოჩეშ, კრასავჩიკ?
ადგილზე მივეყინე. ასე მხოლოდ დინას შეეძლო ეთქვა. მოვტრიალდი, ვერავინ შევამჩნიე. მივიხედ-მოვიხედე. ჩემგან მარჯვნივ, შავ «მერსედესში» მჯდომ შავსათვალიან მამაკაცს ვიღაც ბოშა ელაპარაკებოდა. ზურგით იდგა, ამიტომ სახის დანახვა ვერ შევძელი, მაგრამ დინას სხეულს ას ქალში გამოვიცნობდი. არა, დინა არ იყო. ის გამხდარი, მაღალი, წელწვრილი დამამახსოვრდა, ეს კი… უფრო ტანსრული ჩანდა, თეძომრგვალი, თუმცა… სასიამოვნო აღნაგობის. გზა გავაგრძელე, ვიფიქრე, შემეშალა-მეთქი.
- ს პერვა განი დენგი! - ისევ გავიგონე ნაცნობი ფრაზა.
გულმა რეჩხი მიყო. მოვტრიალდი და სწრაფი ნაბიჯებით მივუახლოვდი ქალს. მას ახლა დოინჯი შემოეყარა სწორედ ისე, როგორც დინას ჩვეოდა. პულსი გულის გამგმირავ დარტყმებს აკეთებდა.
- ფული არა, ტოროლა! წადი რა, საქმე ნახე! - უხეშად მოიშორა მამაკაცმა «მკითხავი».
- დინა! - დავუძახე და სასწაულის მოლოდინში გავირინდე.
ბოშა ადგილიდან არ დაძრულა, თითქოს გაშეშდა. რამდენიმე წამს ასე ვიდექით ორივე. მერე… მერე ქალი შეირხა, მომეჩვენა, თითქოს მხრები შეუთრთოლდა… ხელები ძირს ჩამოუშვა და უკანმოუხედავად, სწრაფი ნაბიჯებით გაშორდა მანქანას. ანგარიშმიუცემლად მივყევი უკან. არც კი მოიხედა. თითქმის გარბოდა. დავეწიე და მხარში ჩავავლე ხელი.
- დინა! - მუდარა გამერია ხმაში.
ჩემკენ შემოვაბრუნე… ის იყო, დინა იყო… ოღონდ სულ სხვა დინა. დასრულებული, წლებით კიდევ უფრო გალამაზებული, ნამდვილი მზეთუნახავი ბოშა, იმ განსხვავებით, რომ პატარა ეშმაკუნები ძველებურად აღარ უცეკვავდნენ მწვანე თვალებში, მტაცებლური მზერაც სადღაც გაქრობოდა. ამასაც მოხდომია დაქალება. რა ლამაზია ეს ოხერი, თვალს ვერ მოაცილებ.
- ვერ მიცანი? - გაღიმება ვცადე.
- მერაბ, ეტა ტი? - ათრთოლებული ხმით თქვა და ისეთი საცოდავი მზერით ამომხედა, გიორგი გამახსენდა, ლიზასგან შეშინებული შველას რომ ითხოვდა ჩემგან.
- ეტა ია, - დავუქნიე თავი და ახლა ორივე ხელი ჩავავლე მხრებში, - წეღან რატომ გამირბოდი?
- და ტაკ, - თავი ჩაღუნა.
- როგორ შეცვლილხარ, გოგო. აქ საიდან გაჩნდი, როდის ჩამოხვედი?
- დავნო.
- რა დავნო, რა გჭირს, უცხოსავით რომ მელაპარაკები. გაბრაზებული ხარ ჩემზე?
- არა, ნეტ. პროსტა ტაკ.
- არ გაგიხარდა ჩემი ნახვა?
- ნე ნადა, - უგუნებოდ ჩაილაპარაკა და ხელებით მომიშორა, - ია უჟე ზაბილა ვსიო.
- ძალიანაც კარგი, ავდგეთ და თავიდან დავიწყოთ ყველაფერი, - გახუმრება ვცადე.
- ტი ნე იგრაი სა მნოი, - უცებ აგრესიული გახდა. იმწუთას ძველ დინას დაემსგავსა, ტონიც იგივე გაუხდა.
- აი, ეს მომწონს. ახლა ნამდვილი ძინა ხარ, - გავიცინე, - «კრასავჩიკი» რატომ არ დაამატე?
- ეტა ბილა დავნო, ტი უჟე სტარიკ, კაკოი ტამ კრასავჩიკ, - თვითონაც გაეცინა თავის ნათქვამზე და მხარზე ძველი ბიჭივით დამკრა ხელი.
- სიმართლე მითხარი, არ გაგიხარდა ჩემი ნახვა?
- მოჟეტ ბიტ. ი ჩტო? - გამეკეკლუცა და ორაზროვანი მზერა მესროლა.
- ი ტო, ჩტო ახლა ჩემთან წამოხვალ და მე და შენ ძალიან ბევრს ვისაუბრებთ. გაიგე?
- გაიგე.
- გაიგე კი არა, გავიგე.
- გავიგე.
- ყოჩაღ! ქართული სულ დაგავიწყდა? - ისევ გავუღიმე. მინდოდა ჩვენ შორის წლების განმავლობაში გაზრდილი მანძილი ღიმილით და თბილი მიდგომით ნელ-ნელა შემემცირებინა, ისე, რომ არ დამეფრთხო.
ამასობაში გული საგულეში არ ჩერდებოდა. ასე მეგონა, მისი ბაგაბუგი მთელ ბაზრობას ესმოდა.
- ია ჟე სკაზალა, ჩტო ვსიო ზაბილა, - თავი ისევ დახარა და ფეხსაცმლის ჭვინტით მიწას დაუწყო ჩიჩქნა.
მის ნათქვამს ყურადღება არ მივაქციე. ხელზე მოვკიდე ხელი და ოდნავ მოვუჭირე.
- წამოხვალ? - რატომღაც ჩურჩულით გამომივიდა ნათქვამი.
- კუდა? - თავი ასწია და მიმოიხედა.
- ჩემთან, სახლში?
- კუდა, კუდა? - თითქოს ვერ გაიგოო, წარბები შეყარა.
- ჩემთან-მეთქი, სახლში.
- ა ჟენა?
- ჟენა არ არის.
- ი გდე ანა?
- უშლა. ეგ შენ უკეთ უნდა იცოდე. რა, კარტმა არაფერი გითხრა?
- და ია ვსიო ზნაიუ, - ეშმაკურად ჩაიცინა.
- მაშინ რაღას მეკითხები?
- პროსტა ტაკ, რადი ინტერესა.
- რა, მამოწმებ?
- ა ვტარაია? - კითხვაზე კითხვით მიპასუხა.
- ვინ ვტარაია? მეორე ცოლი არ მომიყვანია.
- ვტარაია ჟენშჩინა.
გაოცებისაგან კინაღამ ყბა მომექცა. მერიზე ხომ არ მეკითხება? გრძნეულია, ეს შეჩვენებული!
- მოგატყუა შენმა კარტმა, ვტარაია ჟენშჩინა არ არსებობს, - დაბეჯითებით წარმოვთქვი.
- რსებობს! - მტკიცედ თქვა და ჯიქურ შემომხედა თვალებში, - ი ტებე ანა ნრავიტსია.
- რა სულელი ხარ, გოგო. კარტს ყველაფერი კი არ უნდა დაუჯერო, - ხმამაღლა გავიცინე და ჩემკენ მოვიზიდე. არ გამძალიანებია.
- სიგარეტებს აღარ ყიდი? - სხვა თემაზე გადავიტანე ლაპარაკი.
- ნეტ, ნადაელა.
- აბა, მარტო მკითხაობით ირთობ თავს?
- მოჟნა ი ტაკ სკაზატ, - თქვა და თავი მხარზე მომადო.
- მომენატრე, იცი? - ხმადაბლა ვუთხარი.
წამით შეყოვნდა.
- ია ტოჟე სკუჩალა პა ტებე.
- მერე? რატომ არ მომძებნე? რას ელოდებოდი?
- ტებია.
- მენია? მე საიდან უნდა მცოდნოდა, შენ ელიავას ბაზრობაზე თუ დასეირნობდი, დამესიზმრებოდა? კარტზე მკითხაობა რომ არ გისწავლებია ჩემთვის?
- ია დვა რაზა ვიდელა ტებია.
- სად, შე ოხერო?
- ზდეს, გდე ეშჩო.
- მერე? რატომ არ მოხვედი ან არ დამიძახე?
- ისპუგალას.
- შენ და მშიშარა? რაღაცას მატყუებ. აბა, შემომხედე თვალებში!
თავი ასწია. შემომხედა თავისი ლამაზი, მწვანე, უძირო თვალებით და ისეთი სიყვარულით გამთბარი მზერა მოაყოლა თან, სასიამოვნო ჟრუანტელმა დამიარა ძარღვებში. მეტის მოთმენა არ შემეძლო.
- დავაი, პაიდიომ, - მკლავში ჩავავლე ხელი და ნაბიჯი გადავდგი.
- პასტოი! - გამაჩერა.
- არავითარი პასტოი! წავიდეთ ჩემთან და იქ ვილაპარაკოთ. ახლა არ მითხრა, რომ ჩემი გეშინია.
- და ნეტ!
- აბა, რა გჭირს?
- ნე ზნაიუ.
- სამაგიეროდ, ია ზნაიუ. წამო, წამო.
მის პასუხს აღარ დაველოდე და გასასვლელისკენ ხელჩაკიდებულმა წავიყვანე.
სანამ მანქანასთან მივიდოდით, დამფრთხალი ჩიტივით აქეთ-იქით იყურებოდა, თითქოს ვიღაცას ემალებაო. ეს არ გამომპარვია.
- ვის ეძებ, ძინაჩკა? - მაჯაზე მოვუჭირე ხელი.
- არავის, - გამართული ქართულით მიპასუხა.
- უყურე შენ! ესე იგი, ქართული ძველებურად იცი, არა? ყოჩაღ, კარგად გამოგდის, მაგრამ მაინც მგონია, რომ ვიღაცის გეშინია. არ გინდა ვინმემ დაგინახოს თუ?..
- და ნეტ, პრივიჩკა ტაკაია.
- როდის აქეთ დაგჩემდა ასეთი «პრივიჩკა»? ვეღარ გცნობ. ნუთუ შვიდმა წელმა ასე შეგცვალა?
- აჰა, - დამიქნია თავი.
- პასუხი გამეცი, ვის ემალები?
- არავის, მერაბ, კლიანუს.
- კარგი, კარგი. მოვა დრო და შენ თვითონ მეტყვი ყველაფერს, - აღარ დავაძალე და მანქანის კარი გამოვაღე.
- ეტა ჩტო, ნოვაია მაშინა? - თვალი შეავლო ჩემს ლურჯ ჯიპს.
- ნოვაია.
- ა გდე სტარაია?
- ჯართში ჩავაბარე, - გავიცინე, კარი მივხურე, მანქანას მეორე მხრიდან მოვუარე, დინას გვერდით მოვკალათდი და პარკში ჩადებული უთო უკანა სავარძელზე მოვათავსე.
- ჯარტი რა არის?
- ნუ შემჭამე, გოგო! გავყიდე ის ჯაბახანა, გავყიდე, გაიგე? - ღიმილით გადავხედე და მანქანა დავქოქე.
პატარა ბიჭივით ვიყავი აცმუკებული. ავდგები და პირდაპირ სახლში მივიყვან. ბავშვი დედაჩემთანაა, ლიზა - დედამისთან. არავის ველი. ჩავკეტავ კარს და… ამის გაფიქრებაზე ცხელმა ტალღამ დამიარა. რა სიამოვნებით ჩავიხუტებ, რომ იცოდეს!..
გზაში არც ერთი ხმას არ ვიღებდით. მე ჩემთვის ვფიქრობდი, დინა - თავისთვის. ვინ იცის, იქნებ ჩვენი ფიქრებიც კი ემთხვევა ერთმანეთს.
- რაზე ფიქრობ? - ვკითხე ხანგრძლივი დუმილის შემდეგ.
- ონ დომა? - შეცვლილი ხმით მკითხა.
ახლა კი დამცხა. მივხვდი, გიორგიზე მეკითხებოდა. აქამდე როგორ არ გამახსენდა?
- დედაჩემთანაა, - მეც სხვანაირი გამიხდა ხმა.
- კრასივი?
- სულ შენ გგავს.
- და ნუ!
- ჰო, ჰო, შენნაირი თვალები აქვს და შენსავით უხდება ღიმილი.
- ბალშოი და?
- კი, ჩემზე მაღალია, - ვცადე ხუმრობით განმემუხტა სევდიანი განწყობა.
- ტაკ ი ბუდიტ, ა კაკ ჟე პო დრუგომუ, - ნიშნის მოგებით თქვა.
- გინდა ნახო?
- ნეტ! ნეტ! - წამოიყვირა და ხელები ისე გაასავსავა, თითქოს ცეცხლში უნდა ჩამეგდო.
დინას კი არა, მეც შემეშინდა, ისეთი განწირული ხმა ჰქონდა.
- კარგი, კარგი. ფოტოებს განახვებ, არც ეგ გინდა?
- ეტა ხაჩუ, - ამაზე მშვიდად დამთანხმდა.
შევხედე.
- ცოტა მოსუქებულხარ, ხომ იცი…
- პლოხა, და?
- არა, სხვათა შორის, გიხდება. უკეთესი ქალი ხარ.
მოულოდნელად ორივე ხელი ზეაღმართა, თმაში გარჭობილი სარჭი ერთი მოქნევით მოიხსნა და შავი, ბზინვარე თმა მხრებზე ჩამოიშალა, თან თავი ენერგიულად გადააქნ-გადმოაქნია.
ღიმილი ვერ შევიკავე.
- მეპრანჭები?
- ნემნოჟკა.
- კაი ვინმე ხარ, ისედაც მომწონხარ, ყოველთვის მომწონდი, - სეტყვასავით მივაყარე.
- ანა კაკაია?
- კტო ანა?
- ვტარაია ჟენშჩინა.
დავამუხრუჭე. გვერდულად შევტრიალდი და ცალი ხელი მხარზე გადავხვიე.
- დინა, დაიმახსოვრე: ვტარაია ჟენშჩინა არ არის. გესმის? დაივიწყე, რა. ახლა მხოლოდ შენ ხარ და პირობას გაძლევ, მეტჯერ აღარ დაგკარგავ, არ გაგიშვებ, არსადაც არ გაგიშვებ.
- ნი გავარი ტაკ! - თითქოს მიბრძანა.
- ვითომ რატომაო?
- ია ბედნაია ციგანკა, რაში გჩირდები.
- აი, მაგაში კი ცდები. ციგანკა კი არა, ვინც უნდა იყო, კარგი ქალი ხარ, კარგი ადამიანი. ამასთან - ჩემი შვილის დედა. ეს ცოტას ნიშნავს? - ჩემმა ნათქვამმა მევე დამზაფრა. ღმერთო ჩემო! თითქოს ახლა აღმოვაჩინე, დინა რომ ჩემი შვილის დედაა. ამაზე არასდროს დავფიქრებულვარ. არადა, ასეა.
ამასობაში კორპუსს მივუახლოვდით. ზედ სადარბაზოსთან მივაყენე მანქანა. გადმოვედი, დინა არ შერხეულა.
- რას შვრები, არ აპირებ გადმოსვლას? - ფანჯარაში შევიხედე.
- მოჟეტ ბიტ ნე ნადა? - მოიბუზა.
- ნუ გეშინია, მარტო ვცხოვრობ, შინ არავინაა. ცოტა ხანს დავსხდეთ, ვილაპარაკოთ. თუ არ მოგეწონება, ისევ უკან წაგიყვან.
რამდენიმე წამს ყოყმანობდა, მერე ერთი ღრმად ამოისუნთქა, თმა ისევ აიწია, კეფაზე დაიმაგრა და ნელა გადმოვიდა მანქანიდან.
წინ გავატარე.
ცოტა გაიარა და გაჩერდა.
- ბაიუს, - მოტრიალდა უცებ.
- ახლა არ გადამრიო და მეზობლებიც არ გადამირიო. რას იტყვიან, ეს ვინ ველური მოიყვანაო! ადი, მეორე სართულზე ვცხოვრობ.
მძიმე ნაბიჯებით აუყვა კიბეს, თან უკან იყურებოდა, თითქოს სადმე გაქცევას ვაპირებდი.
…კარს რომ ვაღებდი, შევამჩნიე, როგორ მიცახცახებდა ხელები. პირველი შევედი და დაველოდე, სანამ თვითონაც შემოვიდოდა. მერე გასაღები ორჯერ გადავატრიალე და ყოველი შემთხვევისთვის, ჯაჭვითაც ჩავკეტე, სიფრთხილეს თავი არ სტკივა-მეთქი.
სასტუმრო ოთახში შევუძეხი. შეშინებული იყურებოდა აქეთ-იქით.
- დაჯექი, - დივანზე მივუთითე. გრძელ კაბას ორივე მხრიდან მოჰკიდა ხელი და გვერდულად ჩამოჯდა.
- შეჭამ რამეს? - უკვე მუხლები მიკანკალებდა. ძალიან მინდოდა ეს ქალი, თავის შეკავება მიჭირდა.
დინაც ნერვიულობდა. მაღალი, სავსე მკერდი ღრმად აუდ-ჩაუდიოდა.
- ნეტ, სპასიბა, - ძლივს ამოთქვა.
- ცოტა დავლიოთ, კარგი? - ნებართვა ვითხოვე.
უსიტყვოდ დამიქნია თავი.
- რა დავლიოთ - კონიაკი, ღვინო…
- კანიაკ.
- კანიაკ ტაკ კანიაკ, - სამზარეულოში გავედი და კარადიდან სავსე ბოთლი გამოვიღე. მისაყოლებელი კი არაფერი მქონდა, როგორ დამავიწყდა?!
მაცივარი გამოვაღე. ჩემს ბედად, შოკოლადის გახსნილი ფილა ვიპოვე. ვინ იცის, როდინდელია, მაგრამ არა უშავს, სიგრილეში არ გაფუჭდებოდა. შოკოლადი წვრილ ნატეხებად დავამტვრიე და თეფშზე დავყარე. ორი ჭიქაც მოვიმარჯვე და დინასთან გავედი. ისევ ისე იჯდა, გაუნძრევლად.
- ცოტა მოშინაურდი, რა?! დაგავიწყდა, რამდენ ხანს ვცხოვრობდით ერთად? - გავუღიმე და ჩემი ნობათი მაგიდაზე დავალაგე. ჭიქები შევავსე. ერთი დინას გავუწოდე, მეორე ჩემკენ გადმოვდგი და სავარძელში ჩავეშვი.
- ნუ ხარ ეგრე, არ გიხდება, - დავანამუსე და ჭიქა ავწიე, - აბა, მე და შენ გაგვიმარჯოს, - მივუჭახუნე და გადავკარი.
თავი დამიქნია. ერთხანს ხელში ატრიალა კონიაკით სავსე ჭიქა, მერე ისევ ისე, ღრმად ამოიოხრა და დალია. დაიჭყანა, როგორც მაშინ, პირველად რომ დავალევინე.
- მწარეა? - მისი შემხედვარე მეც დავიჯღანე, - შოკოლადი მიაყოლე, - მისკენ მივწიე თეფში.
ერთი ნატეხი აიღო და უგულოდ ჩაკბიჩა. ხელმეორედ ჩამოვასხი. ახლა რაც შეიძლება მეტი უნდა დამელია, რომ რაღაც ზღვარი დროზე გადამელახა. ცოტა უნდა გამეთამამებინა ისიც და საკუთარი თავიც. მგონი, გადავეჩვიე ქალთან ურთიერთობას. ასე სხვა დროს არ გამჭირვებია. თუმცა… კარგა ხანია, «იმ საქმის» გამო ქალთან არ ვყოფილვარ.
ისევ ავწიე ჭიქა.
- მერაბ! - თქვა უცებ.
- ბატონო! - დავიძაბე, ახლა წასვლა არ მომთხოვოს-მეთქი.
- მოჟეტ ნე ნადა ბოლშე?
- რატომ, ცუდი კონიაკია? არ მოგეწონა?
- არა, კარგია, ნო…
- რა ნო? გინდა საჭმელი ამოვიტანო?
- ნეტ, ნეტ! ნიჩევო ნე ნადა.
- გეხვეწები, მოდი რა, ხასიათზე, - ძალიან თბილად ვუთხარი და ხელზე შევეხე.
წამით თვალები მილულა. მკერდი კიდევ უფრო აუფორიაქდა. მერე უცებ გაახილა თვალები, ჭიქას დასწვდა და სულმოუთქმელად დაცალა. ძნელი მისახვედრი არ იყო, რაც სჭირდა. იგივე ემართებოდა, რაც მე. ავდექი და გვერდით მივუჯექი.
- მერაბ, - კვლავ დამიძახა და თვალები ისევ დახუჭა.
- რა იყო, დინა, - ჩურჩულზე გადავედი და ხელი მოვხვიე.
- ნე გატოვა ია.
- ია ტოჟე, - ვუპასუხე და ჩემკენ მოვიზიდე. მაინც მორჩილად დამყვა. ისიც ერთიანად ცახცახებდა.
გულში ჩავიკარი. თითქოს ყველაფერი მეორდებოდა, როგორც მაშინ, შვიდი წლის წინ. ისევ ისეთივე ჩაის სურნელი ასდიოდა, როგორც პირველად, ისევ ისე მოიწევდა ჩემკენ.
დინას სახე ხელებში მოვიმწყვიე.
- შემომხედე, გთხოვ, - ვუჩურჩულე.
თვალები გაახილა და შემომხედა.
- როგორ მომენატრე, გოგო. - ვუთხარი და ტუჩებზე დავეკონე. ცხელი ბაგეები ჰქონდა, ძალიან ცხელი და… ძალიან გემრიელი.
…დინას სხეულს ვერ ვწყდებოდი, თითქოს პირველად ვიყავი ქალთან. თვითონაც გახელებული მკოცნიდა. თან ვეფერებოდი, თან გამალებით ვხდიდი ტანსაცმელს, რომ გემრიელად მომეგდო ხელში მისი შიშველი სხეული… სულ ცოტაც და ორივენი თავდავიწყებით გადავეშვით ვნების მორევში. წლების წინ განცდილი სიამოვნება თავიდან მეორდებოდა…
გაგრძელება იქნება