გარეთ წვიმდა. პალტოს საყელო ავიწიე და ფეხს ავუჩქარე. გადავწყვიტე, ტროლეიბუსით წავსულიყავი. მინდოდა, რაც შეიძლება მეტხანს დავრჩენილიყავი მარტო. საკუთარ თავთან. ვატყობდი, მემატებოდა საფიქრალი… ფანჯარასთან მოვკალათდი. ამოვიოხრე. «ოღონდ ეს კაცი არ შემაყვარო, ღმერთო… ოღონდ არავინ შემაყვარო…» - შევთხოვე ღმერთს. თუმცა შეყვარებამდე ჯერ შორს არის. მე ხომ ასე ადვილად არაფერს ვწყვეტ, მაგრამ რაღაც სხვანაირი წინათგრძნობა მაწუხებს. თითქოს რაღაც უცხო პერიოდი უნდა დაიწყოს ჩემს ცხოვრებაში…
ჯერ არარსებული,
ჯერ განუცდელი,
ძალიან აკრძალული და უჩვეულოდ სასიამოვნო.
ერთ კვირაში ყველაფერი მოვაგვარე. გვანცა ბაღში მივიყვანე. სულ არ გასჭირვებია, ისედაც ყველასთან ადვილად რჩება. ძალიან თბილი ბავშვია, უპრობლემო. «დადებ» მუთაქასავით, დაუყრი სათამაშოებს და მეტი არაფერი აინტერესებს ქვეყანაზე. მხოლოდ დროზე აჭამე. ერთი ესაა, რომ ჯგუფში ყველაზე პატარაა.
შინ ცოტა დაძაბული ატმოსფერო შეიქმნა. ბესო ვერა და ვერ შეეგუა ჩემ შინიდან გასვლას. გაღიზიანებულია. არა უშავს, შეეჩვევა. ვგრძნობ, რაც დრო გადის, უფრო და უფრო ვშორდებით ერთმანეთს. რაღაც მოვალეობის გრძნობამდე დავიდა ჩვენი ურთიერთობა. ზოგადად, არ მიყვარს წუწუნი, მაგრამ მთლად უთქმელობაც არ იქნება. ამიტომ მარისთან, ჩემს დაქალთან ვიოხებ ხოლმე გულს.
- აღარ შემიძლია ასე ცხოვრება, - ყოველთვის ასე იწყება ჩემი ბოღმის «დაცლა».
- შენი ბრალია, გენაცვალე, უპრეტენზიო რომ ხარ და ამდენს რომ ითმენ. კაცი ცოტა უნდა შეაჯანჯღარო. ჩემი ქმარიც ეგრე იყო, მაგრამ რომ არ მოვეშვი, ხომ ხედავ, იკადრა - მიდგა-მოდგა და აგერ, «ომეგაში» ამოყო თავი. ჩვენც დიდი ხანი კი არ არის, რაც ამოვისუნთქეთ.
- ეჰ, ჩემო მარი, რა ბედნიერი ხარ, პრობლემა რომ არ გაქვს, - შევჩივი მეგობარს.
- მაიცა რა, შენი ჭირიმე, პრობლემის მეტი რა მაქვს. აგერ, შემიკლა თამთამ ხელში.
- თამთას რაღას ერჩი? - გამეცინა.
- რა ცუდი ასაკი აქვს, გოგო. ვეღარ ვთოკავ. ძალიან თავნება გახდა.
- გარდატეხის ასაკში არ იცი, რომ ყველა ბავშვი ასეა?
- შემჭამა, არ შემიძლია. არაფერს მიჯერებს. აი, გუშინ, მაგალითად, რესტორანში მიდიოდნენ კლასელები. სარვამარტოდ დაპატიჟეს ბიჭებმა. ამოიცვა ჯინსები და მიდი-ი-ი-ს! გადავირიე. არადა, გადასარევი კაბა მოუტანა ჩემმა მულმა. ცხვირი აიბზუა, მე ამას არ ჩავიცვამ, თქვენნაირი «სტარამოდნი» კი არ ვარო. გაიგე? აქეთ მასწავლის ჭკუას! შეიძლება თხუთმეტი წლის გოგო რესტორანში ჯინსებით წავიდეს? ამიხსენი, ერთი. რომ ჰკითხო, იპრანჭება!
- კარგი რა, მარი. შენ არ ყოფილხარ მაგის ხნის? აბა, გაიხსენე, რამდენ რამეს გვიშლიდნენ. საერთოდ რის უფლებას გვაძლევდნენ, რო? შენ დადიოდი რესტორანში? არ დადიოდი! ჯინსებს გაცმევდნენ? არ გაცმევდნენ. როგორი «ბოი» გვქონდა ხოლმე ჩვენებთან, დაგავიწყდა? მე, მაგალითად, ბანტისა და ფორმის გარეშე სკოლაში არ მიშვებდა დედაჩემი. მიუშვი მაგ ბავშვი თავის ნებაზე. ახლა სულ სხვა ცხოვრება მოვიდა, ხომ ხედავ.
ამ დროს თამთა შემოვიდა. ყურსასმენებით შეიარაღებულა, ფლეერი ქამარზე ჩამოუკიდია და ცეკვა-ცეკვით მოქანაობს. კაი ტოლივით ამიწია ხელი, გაიტანა ტელეფონი და თავის ოთახში გაუჩინარდა.
- ა! შეხედე! შეხედე ერთი, რა დღეშია! ნორმალურია ახლა მაგი? - ცოფებს ყრის მარი, - მთელი დღე ეს «ნაუშნიკები» აქვს გარჭობილი და იპარჭყება უშნოდ. წიგნი ვერ წავაკითხე. ამხელა ძროხას «ჯეინ ეარი» არა აქვს წაკითხული. რა უნდა ველაპარაკო. თინეიჯერი ვარო, გაიძახის. გავათინეიჯერებ მე მაგას!
რა სასაცილოები არიან. არაფრისგან ქმნიან პრობლემას.
- ამის გადამკიდე, ვერც დაგელაპარაკე წესიერად. ერთი მომიყევი, რა სამსახური იშოვე, - როგორც იქნა, მოიცალა ჩემთვის.
- სლუჟბა კაკ სლუჟბა, არის, რა. არ ვემდური.
მოვუყევი ყველაფერი. გუგაც ვახსენე, რატიც. გადავეცი ჩემი განცდები. მარი ერთადერთი მეგობარია, ვისთანაც არასდროს არაფერი დამიმალავს. მასთან ყველაფრის თქმა შეიძლება. ვენდობი.
- სიმპათიურია? - დაინტერესდა.
- რა ვიცი, მე ძალიან მომწონს. წვერიანი მამაკაცები, ხომ იცი, საერთოდ არ მიყვარს, მაგრამ მაგას ისე უხდება… პირდაპირ არ ვიცი, რა იქნება.
- ნეტა ერთი შენ! დაიკიდე! სხვა რა შეგრჩება, ერთი მითხარი. ნეტავ მეც ვმუშაობდე. ერთი გამიყვანა შინიდან და არაფერი მინდა. ისე, რა საინტერესოა, როგორ უნდა მოკვდე ქალი ამქვეყნად, ქმრის გარდა სხვა მამაკაცი არ ნახო. ა! რას იტყვი? - მაცდურად იღიმება.
- აბა, რა გითხრა, - ავიჩეჩე მხრები.
- ვითომ ყველა ქალი ჩვენნაირად ფიქრობს თუ მარტო მე და შენ ვართ ასეთი გადარეულები? - თავი უკან გადააქნია და აკისკისდა.
მარის ძალიან ლამაზი ნაცრისფერი თვალები აქვს, ქერად შეღებილი თმა. ადრე ერთად ვმუშაობდით კვლევით ინსტიტუტში. ისე, კურსელები ვართ. ტყუპებივით სულ ერთად დავდიოდით. «კოფე ს მალაკომ» - ასე გვეძახდნენ ინსტიტუტში თმის განსხვავებული ფერის გამო. მადისაღმძვრელი «დუეტი» ვიყავით. მაგრამ მესამე კურსზე რომ გადავედით, დაჰკრა ფეხი და გათხოვდა…
- შენ მოუკვდი შენს დედას! მოგკლავ მე შენ! - გაკაპასდა მარი, როცა თამთა ისევ შემოვიდა ოთახში.
- რა მაწაკი ხარ. რა გინდა, ქალო, შეეშვი ბავშვს, რას გადაეკიდე? - შევუტიე, - შენ რაც უნდა დაუშალო, ხომ იცი, მაინც იმას გააკეთებს, რასაც თვითონ ჩათვლის საჭიროდ. რაც მეტს აუკრძალავ, მეტს მოგატყუებს. მაგდენს ვერ ხვდები? - დავმოძღვრე, - შენ როგორ გათხოვდი, დაგავიწყდა? ცხვირამდე რომ გქონდა მუცელი მოსული…
მარის მშობლებს ცოცხალი თავით არ უნდოდათ დათოს სიძობა. ღარიბი ოჯახის შვილიაო. ყურიც არ შეუბერტყავს. ჩუმად მოაწერეს ხელი და მთელი წელი ასე ცხოვრობდნენ - ცალ-ცალკე, თან ერთად. მე მეჯვარე ვიყავი. რომ დაორსულდა, მერე მიხვდა, უკვე აღარ შეიძლებოდა ურთიერთობის დამალვა. მამამისსაც რა გზა ჰქონდა - ადგა და ხუთი თვის ორსული შვილი თავისი ხელით დაუსვა შინ მძახლებს… ახლა მეორე გოგონაც ჰყავს. გვანცაზე ერთი წლით დიდია. სალომე. ძალიან საყვარელი. თუმცა, პატარა ყველა საყვარელია.
- ბესოსი გამკვირვებია. რა ჯანდაბა უნდა, სულ მამამისმა ხომ არ უნდა არჩინოს! - კოპები შეიკრა მარიმ.
- რა ვიცი, მე კი მომინელა და… არ სიამოვნებს, მუშაობა რომ დავიწყე. ახლა მთელი დღე კიკოსავით მარტო უწევს ყოფნა.
- უწევს და მოუწიოს. უყიდე ერთი მახათი და… - კვლავ აკისკისდა. მეც.
- არადა, გახსოვს, როგორ გიყვარდათ ერთმანეთი? - «გადამისროლა» უკან, წარსულში.
უსიტყვოდ დავუქნიე თავი. მრავალმნიშვნელოვნად შევხედე.
7 7 7
…მეხუთე კურსზე ვიყავი. გამოსაშვები საღამო გვქონდა. საგანგებოდ შევიკერე ახალი კაბა - იაპონური შიფონის, ბორდოსფერი, ნახევრად მოშიშვლებული მხრებით. შიგნით ტანზე მოტკეცილი იმავე ფერის ატლასის სარჩული მეცვა. კარგად გამოვიყურებოდი ძალიან. ინსტიტუტის სასადილოში გვქონდა ბანკეტი. დიდი ამბით მოვრთეთ იქაურობა. რექტორატს თან სტუმრები ჰყავდა მოწვეული სოხუმიდან - აფხაზი სტუდენტები უნდა ჩამოსულიყვნენ. რა მიზანი ჰქონდა ამას, დღესაც ვერ ვხვდები.
ცოტა შემაგვიანდა. სასადილოს კარი რომ შევაღე, ცხელი ჰაერი დამეტაკა სახეში. ბუღი ასდიოდა იქაურობას.
სიგარეტის.
თვალებით ჩემს ჯგუფელებს დავუწყე ძებნა. უცებ შევამჩნიე, ზუსტად ჩემ წინ, პირველსავე მაგიდასთან, ვიღაც ძალიან უცხო ბიჭი იჯდა, რომელსაც ჩემ დანახვაზე პირთან მიტანილი ვაშლი ხელში გაუშეშდა. ასეთი რამეები მხოლოდ ფილმებში მინახავს. მესიამოვნა, მაგრამ არ შევიმჩნიე. გოგოებმა ხელი დამიქნიეს. ყველანი აქ იყვნენ.
ჩემ გარდა.
რაც შეიძლებოდა, რონინით წავედი. ვგრძნობდი «მის» მზერას. ისეთ ადგილას მომიწია დაჯდომამ, რომ ადვილად შეგვეძლო ერთმანეთის დანახვა…
საღამო დაიწყო. ჯერ შესავალი სიტყვა ითქვა, მერე სადღეგრძელო, მერე ესა, მერე ისა და ზეიმიც დაიწყო. უფრო სწორად, დისკოთეკა. ადგილიდან არ დავძრულვარ. არც შეყვარებული მყავს, არც არავინ მომწონს. მთელი ხუთი წელი ისე გავიდა, სერიოზულად არავინ მომწონებია. ჯერ ისევ ძველ სიყვარულს «მივტირი», როგორც კიას ცოლი «კახური» ფილმიდან. თანაც ველოდები ჩემს «ახალგამომცხვარ» თაყვანისმცემელს, რას იზამს. ეტყობა, სოხუმელი სტუმარია. მხოლოდ ახლა, ამდენი წლის შემდეგ ვხვდები, რომ აფხაზი ყოფილა. მაშინ სად იყო აფხაზებზე ასეთი ამბავი. მათ მიმართ «ალერგია» მაშინ არავის გვქონია. მისკენ არ გამიხედავს, მაგრამ უმისამართო მზერით დავლანდე, როგორ წამოდგა და ჩვენი მაგიდისკენ გამოემართა.
«დაიწყო», - გავიფიქრე. იგი ღიმილით მომიახლოვდა და ხელი გამომიწოდა:
- ვაშუ რუჩკუ, მადამ, მოჟეტ, პოტანცუემ? - შემეკითხა.
დავიბენი. ყველაფერს ველოდი და რუსულად თუ მომმართავდა, ამას ნამდვილად არა. არადა, არ ჰგავდა რუსს. სად ვიცოდი ამდენი რუსული… რაღას ვიზამდი, ავდექი და გავყევი. ორივე ხელი წელზე მომხვია. მეც მორჩილად ჩამოვუწყვე მკლავები მხრებზე და ვალსი «შევუბერეთ».
- კაკ ვას ზოვუტ? - ნათია ილი ნინო? - ოდნავ ხრინწიანი ხმა ჰქონდა, ბოხი.
- ანნა, - მიამიტად გავუღიმე.
- ნო ნე კარენინა, და? - უფრო «ფართოდ» გაიღიმა.
დავმუნჯდი. სად მოვუყარო თავი ახლა სიტყვებს. არა, რუსული მშვენივრად მესმის, ძალიან კარგადაც ვთარგმნი, ლიტერატურასაც ვკითხულობ, მაგრამ საუბარში ენა მებმება ხოლმე. ასეთ ვითარებაში კი, ხომ წარმოგიდგენიათ, რა დამემართებოდა.
ჩემი კავალერი სოხუმის თეატრალური ინსტიტუტის სტუდენტი აღმოჩნდა. ქალივით ლამაზი ნაკვთები ჰქონდა, ამასთან, საკმაოდ ვაჟკაცური იერი. არ იყო ნაზი. ახლა რომ ვუფიქრდები, რობინ უილიამსს ვამსგავსებ. მაშინ ვის შევადარე, არ მახსოვს.
ჩემმა გოგონებმა მაშინვე «სუნი იკრეს». ზოგმა თვალი მიყო, ზოგმა მრავალმნიშვნელოვნად გამიღიმა, ზოგმა აწეული ცერიც დამანახა - მიდი, «მიაწექი», გადასარევი ვარიანტიაო. სიცილს ძლივს ვიკავებდი მათი შემყურე.
ერთი სიტყვით, მე და «იმან» გამოვნახეთ საერთო ენა. სანამ შენ მოხვიდოდი, არც ერთი ქალი არ მომეწონაო, მიხსნიდა. დაგინახე თუ არა, მაშინვე თვალი დაგადგი, ინტუიციით მივხვდი, თურმე შენ გამოჩენას ველოდებოდიო, - ქადაგად დავარდა ჩემი კავალერი. მას ალექსი ერქვა. გვარი არ უთქვამს. არც მე მიკითხავს.
ერთი სიტყვით, დამინიშნა პაემანი. მეორე დღეს რუსთაველზე, პირველ სკოლასთან უნდა შევხვედროდით ერთმანეთს. ყვავილებით მოვალო, მითხრა, ხომ დამპატიჟებ შენთან «ჩაეპიწიეზეო». გამეცინა. ვერ ვიტან ჩაის.
დიდი ამბით მოვემზადე შესახვედრად. «უკანასკნელ მოდაზე» გამოვიპრანჭე. ხუმრობა ხომ არ იყო, ამისთანა «კრასავჩიკს» უნდა შევხვედროდი. ჩემი იტალიური ტილოს შარვალი ჩავიცვი (ფოთში, გემზე მქონდა ნაყიდი), «ბანანების» სტილის, კრემისფერი. ზემოდან «მატროსკა» გადავიცვი. ჩემმა ბიძაშვილმა ჩამოიტანა ჯარიდან და ერთი ცალი მიფეშქაშა. მაგრად მიხდება. ფეხზე ისეთივე ზოლიანი «ტაპკები» ამოვიცვი, თმა მაღლა ავიწიე ცხენის კუდივით. ერთი სიტყვით, სპორტულ ფორმაში «გამოვიწვართე». მივდიოდი ქუჩაში და მთელი თბილისი «მიმქონდა». ვგრძნობდი, ხალხი რა ინტერესით მაყოლებდა თვალს. ეჰ, მაშინ მართლა კარგი «ნაშოჩკა» ვიყავი…
მივუახლოვდი პირველ სკოლას. შენც არ მომიკვდე, სადღა იყო «მისტერ» ალექსი. არ ჩანდა. ნაბიჯი არ შემინელებია.
ჩავიარე.
პიონერთა სასახლესთან მოვტრიალდი და ახლა უკან ჩამოვიარე…
არ მოვიდა.
მე შეგნებულად დავაგვიანე ორი-სამი წუთი. ჩემი მოკლე ჭკუით, «ქალურად» მოვიქეცი. წინა საღამოს ცოტა რუსულშიც «წავიმეცადინე». დაძინებამდე გავაბი დიალოგი საკუთარ თავთან. შესაძლო ვარიანტები «გავითამაშე», რომ თავი არ მომჭროდა ახალ ნაცნობთან. სულ ტყუილად. აფსუს! ხასიათი გამიფუჭდა. არადა, ისეთი კარგი ამინდი იყო, გინდოდა-არ გინდოდა, სიყვარულის ხასიათზე დადგებოდი ადამიანი. რა უნდა მექნა. გულზე ვიყავი გამსკდარი. როგორ მომატყუა! აბა, მსახიობისგან სხვას რას უნდა ელოდე, - ვინუგეშებდი თავს. ცხოვრებაშიც მსახიობები არიან. ერთი მაგის დედაც ვატირე-მეთქი, ჩავილაპარაკე, მიწისქვეშა გასასვლელში ჩავყვინთე და ქაშვეთთან ამოვყავი თავი. დავუყევი რუსთაველს… ცეკავშირის შენობას მივუახლოვდი. უცებ ზურგიდან მომესმა:
- შენი ფანრები ღამე ანათებს?
მექანიკურად მივიხედე. არც ველოდი, ეს სიტყვები ჩემი მისამართით თუ იქნებოდა ნათქვამი. მაღალი, შავგვრემანი, სიმპათიური ბიჭი სათვალის ზემოდან გადმომყურებდა.
- მე მეუბნებით? - შევეკითხე.
თავი დამიქნია. ღიმილი არ მოშორებია.
- რა ფანრები? - მხრები ავწიე.
- აი, ყურებზე რომ გკიდია.
ა-ა-ა! ახლა მივხვდი. სულ დამავიწყდა, ჩემს საყურეს ფანრის ფორმა რომ ჰქონდა.
- არა, არ ანათებს, - მეც გავიღიმე.
- სამაგიეროდ, შენ ანათებ, არა? - გვერდით ამომიდგა.
- მე კი, - მეცინება, - შიგადაშიგ.
- როგორც ციცინათელა, ხო? - ჩამეძია.
შეკითხვა უპასუხოდ დავტოვე.
- რა გქვია?
- ანა. შენ? - ეგრევე გავუშინაურდი.
- ნუკრი… სახელიც ლამაზი გრქმევია… შენსავით.
- ვიცი.
- რომ მომეწონე, ის თუ იცი? - მოიხსნა სათვალე.
- ეგეც ვიცი.
- საიდან მოგდევ, ისიც იცი?
- აი, ეგ კი ნამდვილად არ ვიცი, - ხმამაღლა გავიცინე, ნაბიჯი შევანელე და შევხედე. მაღალი შუბლი ჰქონდა, უკან გადაწეული თმა. შავი, დიდრონი თვალები. ულტრათანამედროვედ ეცვა. თეთრი ნაჭრის შარვალი, ისიც «ბანანები» და ფართხუნა მაისური. რაღაც უცხო მოყვანილობის ტუჩები ჰქონდა - ზედა ოდნავ უფრო მსხვილი. უცხოელს ჰგავდა.
- სწავლობ? - გააგრძელა დაკითხვა.
- ვამთავრებ. შენ?
- …თეატრალურზე, - რატომღაც შეყოყმანდა.
მოულოდნელობისაგან ადგილზე გავიყინე. აი, ბედის ირონია, თუ გინდა. სიცილით გადავაქნიე თავი.
- რა გაცინებს, რა ვთქვი სასაცილო? - შეცბუნება დაეტყო სახეზე.
- იცი, ახლა საიდან მოვდივარ? - ისევ შევჩერდი. შევხედე.
- არ ვიცი…
- პირველ სკოლასთან პაემანი მქონდა. ერთ ბიჭს უნდა შევხვედროდი. ისიც თეატრალურზე სწავლობს.
- რა გვარია?
- არა, შენ არ გეცოდინება. სოხუმელი სტუდენტია.
- მერე?
- მერე არაფერი. არ მოვიდა, - ავიჩეჩე მხრები.
- კარგია, რომ არ მოვიდა, თორემ ხომ ვერ გაგიცნობდი.
- ალბათ, - ისევ მეცინება.
- გეჩქარება?
- არა.
- მაშინ ყავაზე დაგპატიჟებ. მეტს ვერ გავწვდები.
თანხმობის ნიშნად თავი დავუქნიე. პუშკინის ქუჩას ჩავყევით. ლამაზი წყვილი ვიყავით. აშკარად. ამას გამვლელების მზერითაც ვგრძნობდი. გოგოები მე მაყოლებდნენ შურით თვალს, ბიჭები - ნუკრის…
კაფეში შევედით.
- რა შევუკვეთოთ? - შემეკითხა.
- ყავა.
- კიდევ?
- «კიდევს» ვერ გავწვდებით, - გამოვაჯავრე.
- ხილი.
- იყოს ხილიც.
უფრო და უფრო მომწონს. აი, ასეთს კი შეიყვარებდა კაცი.
- ქალიშვილი ხარ? - შეკითხვა მოულოდნელი იყო ჩემთვის. ასეთი რამ არასდროს უკითხავთ.
- კი. სამწუხაროდ, - ისევ გავიცინე.
- რატომ სამწუხაროდ? - ისიც იცინის.
- რა ვიცი, აბა. მაშინ - საბედნიეროდ.
ორივეს გაგვეცინა. ხმამაღლა. აშკარად მოგვეწონა ერთმანეთი.
ასე გავიცანი ჩემი მომავალი ქმარი - ტყუილებით.
მას არც ნუკრი ერქვა და არც თეატრალურის სტუდენტი იყო. ბესო ერქვა და ეკონომიურზე სწავლობდა, «გეპეიში». თუმცა, «ძვირად» დაუჯდა ჩემი გაცნობაც და მოტყუებაც…
ექვს თვეში დავქორწინდით.
გაგრძელება იქნება