გენიალური ქართველის, ოთარ ჯაყელის ისტორია: ქართველი, რომელმაც დააპროექტა ბრიჟიტ ბარდოს სახლი, ბრიუსელში შუშის სასახლე ააგო... - Marao

ოთარ ჯაყელმა ბრიუსელის კოლეჯი დაამთავრა, მოგვიანებით არქიტექტურისა და გამოყენებითი ხელოვნების უმაღლესი ინსტიტუტის არქიტექტურის ფაკულტეტი. იყო მეორე მსოფლიო ომის მონაწილე; მსახურობდა საფრანგეთის "უცხოურ ლეგიონში" მოხალისედ; ომის შემდეგ მუშაობდა ჟორჟ ლამრისა და მარიო კნოუგრის საპროექტო ბიუროებში; 1948 წლიდან ხელმძღვანელობდა საკუთარ არქიტექტურულ ბიუროს; გასული საუკუნის 50-იანი წლების დასაწყისიდან სათავეში ედგა საკუთარ არქიტექტურულ-სამშენებლო ბიუროს აფრიკაში...

იყო პარიზის მთავარი არქიტექტორის მოადგილე; გასული საუკუნის 60-იანი წლების დასაწყისში პარიზის მთავარი არქიტექტორი; 1967 წლიდან, სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ, მუშაობდა საპროექტო ინსტიტუტ "საქქალაქმშენსახპროექტში", არქიტექტორ შალვა დავითაშვილის სახელოსნოში, პარალელურად ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას თბილისის სამხატვრო აკადემიის არქიტექტურის ფაკულტეტზე; საფრანგეთში, ბელგიასა და კონგოში (ახლანდელი ზაირის რესპუბლიკა) დააპროექტა და ააშენა: საცხოვრებელი სახლები და კომპლექსები, ისტორიისა და მხარეთმცოდნეობის ეროვნული მუზეუმი (პარიზში), ორლის დეპარტამენტის ადმინისტრაციული ცენტრი (ალანსონში), ლიცეუმები და სასწავლო ცენტრები (სენტ-ილერში, აგრანსა და პარიზში), აეროდრომი, სკოლები, საავადმყოფოები (ბელგიურ კონგოში), იქვე გახსნა აგურის წარმოება, სადურგლო სახელოსნო, დაასაქმა ადგილობრივი მოსახლეობა (ასწავლიდა წერა-კითხვას, ანგარიშს, სამუშაოს წარმოებას)... საქართველოში დაბრუნების შემდეგ ხელმძღვანელობდა დასასვენებელი და სამკურნალო კომპლექსების (ბიჭვინთასა და გაგრაში), გუდაურის ცნობილი სასტუმრო "მარკო პოლოს", ბაკურიანის გენგეგმის, ქუთაისის პოლიტექნიკური ინსტიტუტის, საცხოვრებელი სახლების (თბილისში, ბორჯომსა და საქართველოს ბევრ სხვა ქალაქში) დაპროექტებასა და მშენებლობას.

ოთარ ჯაყელი საქართველოში გარდაიცვალა.. მისი შვილები არიან: გივი, თამარი, ალექსი... ლეგენდარულ მამაზე ალექსი და გივი ჯაყელები გვესაუბრნენ..

ალექსი ჯაყელი:

 - მამა მუშაობდა ბელგიაში, საფრანგეთში, აფრიკაში, საქართველოში... ძალიან ბევრი შენობის, ექსპერიმენტალური პროექტის ავტორია. მისი აზროვნება ყოველთვის თანამედროვე იყო, საუკუნეებს უსწრებდა...

• "ზუსტად ვიცი, რომ ეს ღვთის საჩუქარია... 6 წლის ვიყავი, მშობლები რომ დასცილდნენ" - ნატო მეტონიძის უცნობი ამბები 
• როგორ გარდაიცვალა შექსპირი? რას გვეუბნება რამდენიმე დამაინტრიგებელი მინიშნება 

80-იან წლებში შეეცადა საქართველოში მიწის არქიტექტურა შემოეტანა... აყალო მიწისგან იქმნება სამშენებლო ბლოკი და არმატურის ნაცვლად ლერწამი გამოიყენება. მიწის არქიტექტურა საფრანგეთში ძალიან განვითარებულია... საქართველოში ალიზის სახლებს რომ ეძახიან, ეს მიწის არქიტექტურაა, მაგრამ ცხადია, ახლა ბევრად განვითარებული მეთოდებით იქმნება. დღეს ევროპაში ასეთი მეთოდით აშენებული ცხრასართულიანი სახლებიც არსებობს... სამწუხაროდ ვერ მოახერხა მიწის არქიტექტურა საქართველოში დაემკვიდრებინა. საერთოდ, იმ პერიოდის საქართველოში სიახლეები არ უყვარდათ და ახლაც ასეა...

- მის მიერ ევროპაში აშენებული შენობების შესახებ რომ გვითხრათ...

- პარიზის ტექნიკური ბიბლიოთეკა, რომელიც როდენის მუზეუმის გვერდით მდებარეობს, პარიზის ძველი სტილის შენობებს შორის თანამედროვე ნაგებობაა, რომელიც ამ გარემოში ფანტასტიკურად ზის... ბელგიაში, ბრიუსელის გარეუბანში ორსართულიანი შუშის სახლი ააგო მანამ, ვიდრე აფრიკაში წავიდოდა... იმ პერიოდში შუშის სახლი სიახლე იყო. ეს შენობა 16 წლის ასაკში ვნახე და მართლაც, ძალზე შთამბეჭდავი გახლდათ...

- როგორი იყო ოთარ ჯაყელის ბავშვობა, რას იხსენებდა?

- ქალაქ გორში დაიბადა და სხვათა შორის, იმ დღეს მიწისძვრა მოხდა... 9 წლის იყო, როდესაც დედამისმა - ნინამ კონდრაბანდისტებთან ერთად ფეხით თურქეთში გადაიყვანა. ასე ვთქვათ გააპარა, რადგან ბაბუა ემიგრაციაში წავიდა, მას სტალინი ემტერებოდა... ცხრა წლიდან მამა ევროპაში, ბრიუსელსა და საფრანგეთში ცხოვრობდა. მშობლები ნაადრევად გარდაეცვალა, 17 წლისას არც ერთი აღარ ჰყავდა. ყველაფერს თავისით მიაღწია.

- აფრიკაში როგორ აღმოჩნდა?

- კონგო ბელგიის კოლონია იყო და იქ ბელგიიდან გაგზავნეს. ჰოსპიტლები, სასტუმროები - ბევრი რამ ააშენა. იქაური ფერადკანიანები თურმე მამას ეუბნებოდნენ, - შენ ისეთი თეთრი არ ხარ, როგორიც სხვები არიან, სხვანაირად თბილი ხარო...

- 70-იან წლებში საბჭოთა კავშირში დაბრუნების გადაწყვეტილება მიიღო...

- დიახ და ვფიქრობ, ეს გმირული გადაწყვეტილება იყო. დღემდე მადლობას ვუხდი, რადგან სხვა შემთხვევაში ქართველობას დავკარგავდი... დღეს ჩემი შვილიშვილები ხშირად მოდიან თბილისში, ქართველი დედა ჰყავთ და ქართულ წერა-კითხვას სწავლობენ. საფრანგეთში იცხოვრებენ, მაგრამ შინაგანად ქართული სული ექნებათ... იმ პერიოდში, როდესაც საბჭოთა კავშირი არსებობდა, საშიშროება იყო გავფრანგებულიყავით. ამიტომაც მიიღო ეს გადაწყვეტილება და საბჭოთა კავშირში ჩამოვიდა...

საქართველოში იყო კაფე "ჩხირები", რომელიც მისი დაპროექტებული გახლდათ... შრომის სასახლე, ახლანდელი თბილისის მერია მისი აშენებულია... მამაჩემს მეც თან ვახლდი ბიჭვინთასთან, გაზეთ "პრავდის" დასასვენებელი პანსიონატი რომ ააგო... მაშინ ედუარდ შევარდნაძე იყო ჩამოსული, რომელსაც სურდა შენობა იქ აშენებულიყო, სადაც ბზის ტყე იყო. მამაჩემმა უარი უთხრა, - ბზის ტყეში ამ შენობის აგება არ შეიძლება, არ უნდა გაიჩეხოსო და ალტერნატიული ადგილი შესთავაზა... დედაჩემი - ეთერ რუხაძე-ჯაყელი

მამას საყვედურობდა, მაგათ რამეს რატომ უშენებო? მამამ უპასუხა: შენ ნუ ნერვიულობ, შემდეგ ეს ყველაფერი ჩვენ, ხალხს დაგვრჩებაო...

წაიკითხეთ სრულად