ზღურბლს გადააბიჯა, მაგრამ არ მოსულა სახლის შეგრძნება, არც სურნელი ეცნო და ვერც “დაბრუნებულად” იგრძნო თავი. უფრო პირიქით, უცხოსავით დააბიჯებდა შენობაში, რომელიც ბოლო ტენდენციების გათვალისწინებით გაერემონტებინათ და ისეთი შეგრძნება ჰქონდა, თითქოს მუზეუმში იყო.
– დედა სად არის? – მიხვდა, აქ დიდხანს ვერ გაძლებდა და ერჩივნა, მაქსიმალურად დაეჩქარებინა მოვლენების განვითარება. თუმცა, სანამ პასუხს მიიღებდა, ნაცნობი ხმა - იატაკზე ნაბიჯების ტყაპატყუპი - გაიგონა და ეგონა, ეჩვენებოდა.
მისაღებიდან უჩვეულოდ აჩქარებულად გამოვარდა აღელვებული გერმანული ნაგაზი და გეგას დანახვაზე ისე შედგა, თითქოს ცდილობდა ამოეცნო, ახალმოსული თუ ნამდვილად ის ბიჭი იყო, რომლის სახებაც ლეკვობიდან შემორჩენოდა მის მეხსიერებას. წინა მარჯვენა თათი ჰაერში აწეული გაუშეშდა, ყურები წაუგრძელდა და ისე აკვირდებოდა ახალმოსულს, რომ მის შემყურე გეგას ამდენი წლის განმავლობაში პირველად გაეცინა გულიანად.
– რონი, მოდი ჩემთან! – მხოლოდ ეს სამი სიტყვა იყო საკმარისი, რომ თორმეტი წლის სერიოზული ძაღლი ისევ ლეკვად გადაქცეულიყო და კუდის ქიცინით შეხტომოდა პატრონს.
საოცარია, როგორი ერთგულება იციან ძაღლებმა და რა სამწუხაროა, რომ ოდნავადაც არ ვგავართ მათ. როგორ შეძლო ამდენი წლის განმავლობაში შეენარჩუნებინა ამხელა სიყვარული, როცა არც კი იცოდა, პატრონმა მიატოვა თუ რაიმე სხვა მიზეზით აღარ მიდიოდა მასთან. სულ არ ადარდებდა ახლა არაფერი, უპირობოდ მიიღო მონატრებული პატრონი და ამას ლოკვით, კუდის ქიცინით, წკმუტუნით გამოხატავდა რონი, ყველა მოძრაობით აგრძნობინებდა, როგორ ელოდებოდა და როგორ ენატრებოდა. ვერაფრით მოიშორა ბიჭმა, არც უნდოდა მოშორება, თითქოს ერთიანად აივსო ყველა იმ გრძნობით, რისი დანაკლისიც ჰქონდა და, როგორი უცნაური იყო, რომ ამ დანაკლისის შევსება არა მამამ, არამედ შინაურმა ცხოველმა მოახერხა.
– კარგი ბიჭი ხარ, კარგი, როგორ მომენატრე! – თვითონაც არ ცდილობდა გრძნობების დამალვას. მართლა ძალიან უყვარდა.
– დედა სად არის, რონი? წამოდი, მაჩვენე! – უთხრა და იმწამსვე ძაღლი ისე დადინჯდა, შეეტყო, დავალება რომ მიიღო. წინ გაუძღვა გეგას, ბიჭს კი ფეხები უკან რჩებოდა - რა მდგომარეობაში დახვდებოდა დედა?
გეგასთვის დედა ის ერთადერთი ადამიანი იყო, რომელიც უპირობოდ უყვარდა. კარი რომ შეაღო, ისეთი სუნი ეცა, ისეთი გარემო დახვდა, თავი საავადმყოფოში ეგონა. სახლის დანარჩენი ნაწილისგან ეს ოთახი რადიკალურად განსხვავდებოდა. სრულიად თეთრი კედლები, საავადმყოფოს საწოლი, საწოლთან გადასხმის აპარატი, ღია ცისფერი, ცივი ზეწრები, საწოლში დაპატარავებული, გამხდარი, გაჭაღარავებული ქალი იწვა, იქვე სავარძელში კი მომვლელს ეძინა. ერჩივნა, კიდევ ათი წელი გაეტარებინა ციხეში, ოღონდ დედა ამ დღეში არ ენახა. ალბათ ყველაფერზე წავიდოდა, რომ შესძლებოდა მისი მდგომარეობის ოდნავ მაინც გამოსწორება.
თვალები დახუჭა - ერთმანეთს მაგრად დააჭირა ქუთუთოები, თითქოს ასე შეძლებდა ნანახის მეხსიერებიდან ამოშლას, მაგრამ გაახილა თვალი და ისევ იგივე სანახაობა დახვდა. დაბინდული მზერით გახედა დედის საწოლს და ქალმა ისე გაუღიმა, ცხადად იგრძნო, როგორ შეეკუმშა გული. შემდეგ კი ყველაზე ტკბილი და თბილი ხმა გაიგონა:
– მოხვედი, დედა? – ქალმა გამხდარი, დაუძლურებული ხელი გაუწოდა. მეტს ვეღარ გაუძლო ბიჭმა, მაშინვე მიუახლოვდა, ჩაეხუტა და ფრთხილად აკოცა. ისე აეწვა კანი მასთან შეხებისას...
– მოვედი, დე... – ხელზე აკოცა.
ნანის თვალებში დანახული საკუთარი თავი ისე საცოდავად გამოიყურებოდა ახლა... არაფერი დარჩენილიყო იმ ბიჭისგან, ბოლოს რომ მხიარულად დაემშვიდობა დედას. წვერს ვერ იტანდა, მუდამ სუფთად იპარსავდა. კუპრივით შავ თმასაც მოკლედ შეჭრილს ატარებდა, ოდნავ წამოეზრდებოდა თუ არა, მაშინვე მოსაწესრიგებლად გარბოდა სალონში. ლამაზი თვალები ჰქონდა, თითქოს მწვანე, მაგრამ თან რაღაცნაირად ჭრელი; ხორბლისფერ კანზე ოდნავ რუჯი რომ მოეკიდებოდა, ჟურნალების პრიალა ფურცლებიდან გადმოსულ მოდელს ემსგავსებოდა და ამ ყველაფერს დამატებული მისი წარმატებული საფეხბურთო კარიერა და ნამდვილად სასურველი სასიძო იყო ყველასთვის.
ახლა? ახლა არაფერი. თვალები აღარ უციმციმებდა და კუთხეებში პატარა ხაზებიც გასჩენოდა; უკვე წვერიც ჰქონდა, ტალღოვანი თმაც მოზრდოდა და შუბლზე ალაგ-ალაგ ჩამოჰყროდა. სიმპათიური ახლაც იყო, შეიძლება ითქვას, უფრო მეტადაც და იმ კანონზომიერებასაც პირნათლად ამართლებდა, კაცი ასაკში უფრო სიმპათიური ხდებაო. ოცდათორმეტი წლის გეგა ოცდაერთი წლის გეგასგან საკმაოდ განსხვავდებოდა, ყველაზე მეტად კი მზერით. შეიძლება დიდი ხნის უნახავ ადამიანს ვეღარც ეცნო, მაგრამ მისი ცხოვრების მთავარი ადამიანი - დედა - ზუსტად ისეთივე სითბოთი და სიყვარულით იხუტებდა გულში, როგორადაც პატარაობისას.
იმწუთას რომ გეკითხათ, იტყოდა, მინდა სამუდამოდ ასე დავრჩე, დედას მკერდზე თავდადებული, თმაზე მისი ხელის სითბოს ვგრძნობდე და მისი გულისცემა მესმოდესო. დიდი ხანია სხვა ყველაფრის სურვილი და ინტერესი დაჰკარგოდა და არც ფიქრობდა, თუ ოდესმე დაუბრუნდებოდა.
– რატომ დაიგვიანე სკოლიდან მოსვლა, დედა? – ამ ერთმა წინადადებამ თავზე ცა ჩამოამხო, შიგნეულობა აუწვა, მიწაზე დაანარცხა და მწარედ აგემა უძლურება... დედას გამო მთებს გადადგამდა, ყველაფერს გააკეთებდა და შეუძლებელს შეძლებდა, მაგრამ არსებობდა რაღაცები, რომელთა წინაშე სრულიად უსუსური იყო და ეს ჭკუიდან შლიდა.
– დამრიგებელმა დაგვტოვა, დედა... – ჩამწყდარი ხმით ძლივს უპასუხა და ეცადა, ცრემლები შეუმჩნევლად ჩაეყლაპა.
– თქვენ ალბათ გეგა ხართ, ხომ? – უხერხულად შეიშმუშნა მომვლელი ქალი, რომელსაც ამასობაში გაღვიძებოდა და შეწუხებული სახით აკვირდებოდა სანახაობას.
– მე თამრიკო ვარ, ნანის დამხმარე... – ეს ერთი სიტყვა - დამხმარე - საკმარისი აღმოჩნდა გეგასთვის, რომ სიმპათია ეგრძნო მის მიმართ.
– დიახ, მე ვარ, – თავი დაუქნია და როცა შეატყო, ნანის მზერა ისევ შეეცვალა და ახლა კედელზე მიშტერებოდა ერთ წერტილს ისე, თითქოს აქ სულ არ იყო... ძლივს აიძულა თავი, მოშორებოდა,
– შეიძლება დაგელაპარაკოთ?
– რა თქმა უნდა, გავიდეთ, – გაუღიმა ქალმა.
მის სახეზე აშკარად იკითხებოდა თანაგრძნობა. ალბათ დედამისის ასაკის იქნებოდა და შეიძლება უფრო ამიტომაც მიჰქონდა გულთან ახლოს მისი მდგომარეობა. სინამდვილეში, ნანიც არ იყო ხანდაზმული და მისი ამგვარი ყოფა არა ასაკით, არამედ სტრესითა და მწუხარებით იყო გამოწვეული. დიდხანს არ ულაპარაკიათ. თამრიკომ მარტივად და გასაგებად აუხსნა ყველაფერი. ყველაზე ცუდი ის იყო, რომ ერთი კონკრეტული დიაგნოზი არ არსებობდა, თუმცა იყო მრავალი მიზეზი, რომელიც ცალ-ცალკე და ერთად ტანჯავდა და სიცოცხლეს ურთულებდა ქალს. ყველაფერს მისი გამძაფრებული დეპრესიაც ემატებოდა და უკვე იმასაც ვეღარ ვარაუდობდნენ, კიდევ რამდენ ხანს გაძლებდა ასე.
იყო დღეები, მხოლოდ საკვებზე კი არა, წყალზეც უარს ამბობდა და ამიტომ უწევდათ გადასხმის გაკეთება. ისეთი დაუძლურებული ჰქონდა ორგანიზმი, ისე გამხდარიყო, უმეტესად იწვა და ეს კიდევ უფრო უმძიმებდა მდგომარეობას. რაიმე საშუალება რომ ყოფილიყო, რაც უშველიდა და მოარჩენდა, ალბათ ქვეყანას გადაატრიალებდა გეგა და მაინც იპოვიდა, მაგრამ ასეთი რამ არ არსებობდა და ყველაზე რთულიც სწორედ ეს უიმედობა იყო. ერთადერთ გამოსავლად ლოდინი ესახებოდათ. თამრიკოსთან საუბრის შემდეგ თითქოს უფრო მეტი სიმძიმე დააწვა ცეცხლაძის მხრებს. ვეღარ იმართებოდა. დიდი ხანია ისედაც თავჩახრილს უწევდა სიარული და ახლა საერთოდ აღარ შერჩენოდა თავის აწევისა და წინ გახედვის სურვილი. ხანდახან ეცინებოდა კიდეც საკუთარ ცხოვრებაზე. როცა გაიფიქრებდა, ამაზე მეტი რაღა უნდა დამემართოსო, სწორედ მაშინ ატყდებოდა თავს ახალი განსაცდელი. აქ გაჩერება არ შეეძლო.
გრძნობდა, როგორ ხუთავდა ეს უცხო კედლები, ადგილი, რომელიც მისი არ იყო და მზერა, რომელიც ზურგს უწვავდა. მოჩვენებასავით დაჰყვებოდა მამა და უსიტყვოდ საყვედურობდა იმას, რასაც სინამდვილეში ვერ ეტყოდა და რისი თქმის არც საფუძველი ჰქონდა და არც უფლება. მხოლოდ რონი არ სცილდებოდა გვერდიდან, თითქოს წამიერად წაეშალა გონებიდან ის წლები, როდესაც პატრონის გარეშე მოუწია ცხოვრებამ.
– უნდა დავილაპარაკოთ, ათ წუთში ჩემს კაბინეტში შემოდი, – ისეთი ტონით მიუგდო ნოდარმა, როგორც ალბათ უზრდელი უფროსი ეტყოდა სტაჟიორს. უკვე მოსაღამოებულიყო, თუმცა ჯერაც არ ელაპარაკათ. ღრმად ამოიოხრა გეგამ და უკან მიჰყვა.
– რა გინდა? – არ უცდია გაღიზიანების დაფარვა.
– დროის შეგრძნება დაგეკარგა? – წარბი ასწია უფროსმა ცეცხლაძემ და უმცროსს შეხედა.
გეგას ყელზე ისე დაჰბეროდა ძარღვები, აშკარა იყო, მოთმინების უნარი საერთოდ დაჰკარგოდა ამ წლების განმავლობაში.
– დროს შენზე ბევრად უკეთ შევიგრძნობ და გეყოფა საქმიანი კაცის ნიღაბს ამოფარება, არ დაიღალე?
– დაფიქრდი, ვის ელაპარაკები!
– ვის? – ჩაეცინა და კაბინეტში, სამუშაო მაგიდის წინ ისე ჩამოუჯდა, იფიქრებდი, მხოლოდ ფეხების შემოლაგებაღა აკლიაო.
ეს იმიტომ, ბოლომდე რომ ეგრძნობინებინა, როგორი უმნიშვნელო იყო ეს საუბარი მისთვის.
– გეგა! – ვის ველაპარაკები? – მაინც არ მოეშვა. – შეგიძლია მითხრა? შენი პირით მეტყვი?!
– ყველაფერთან ერთად, ზრდილობა და აღზრდაც დაკარგე?
– კიდევ რა დავკარგე, ნოდარ? მიდი, ბოლომდე ამოიღე გულიდან, ყველაფერი მითხარი!
– ხვდები, რომ სამყაროზე ხარ გაბრაზებული და რეალური სახის გამოვლენა დაიწყე? – და იმის ნაცვლად, რომ, როგორც უფროსს, სიტუაციის დამშვიდებისკენ წაეყვანა საუბარი, კიდევ უფრო ძაბავდა. კარს მიღმა დარჩენილ რონის კი სიმშვიდე დაეკარგა და მოუსვენრად მიმოდიოდა წინ და უკან.
– და შენ? როგორ მოახერხე საკუთარი თავის შეფუთვა ასე წარმატებით? ბევრი იწვალე? იქნებ ხანდახან გივარდება ნიღაბი და გარშემო მყოფები იმას ხედავენ, რასაც სინამდვილეში წარმოადგენ?
– სასაცილო ხარ, – მოუჭრა ირონიული ჩაცინებით და, მიუხედავად იმისა, რომ კარგად ხვდებოდა ცეცხლს ეთამაშებოდა, მაინც არ ჩერდებოდა. თითქოს ახლა ინაზღაურებდა ამდენი წლის დანაკარგს, ცდილობდა დაენახვებინა თავისი უპირატესობა შვილისთვის, რომლისთვისაც აქამდე მართლა არაფერი გაუკეთებია რეალურად.
– აზრი არ აქვს, – მუხლებზე ხელები დაიკრა გეგამ და წამოდგა, – მე და შენ სალაპარაკო არაფერი გვაქვს, თანაც უკვე დიდი ხანია.
– არ მინდა, რომ ხალხში გამოჩნდე, – უკვე კართან მისულ გეგას ზურგში დანასავით ჩაესო მამის სიტყვები. თვალები დახუჭა და წამით სუნთქვა შეეკრა, თუმცა შეეცადა, არაფერი შეემჩნია.
ნელა შემოტრიალდა. იმდენად მშვიდი გამომეტყველება ჰქონდა, იფიქრებდით, მის არცერთ ნერვს არ შეხებია მამის დამამცირებელი ნათქვამიო. ერთი ეგაა, ტუჩს ირონიული ღიმილი ოდნავ დასტყობოდა, თვალებში კი აშკარად შესამჩნევი სიბნელე ჩასდგომოდა.
– ყოველ შემთხვევაში, ამ ეტაპზე, – მაშინვე დაამატა ნოდარმა, როგორც კი შვილის მზერას გადააწყდა. თითქოს წამით შეეშინდა კიდეც. როგორი უცნაური და უცხო შეგრძნება იყო, შეშინებოდა საკუთარი შვილის და თან არცთუ უმიზეზოდ.
– გრცხვენია?! – ჩაეცინა გეგას და ნელა დაიძრა ნოდარის მაგიდისკენ.
– არ გინდა, გეგა. ძალიან კარგად ხვდები, რასაც...
– გრცხვენია?! – გააწყვეტინა მრისხანე ხმით. თითქოს ცივსისხლიანი გამხდარიყო და ეს კიდევ უფრო საშიშ იერს აძლევდა.
– ახლა ასე აჯობებს და უპირველესად შენთვის. ეს უნდა გესმოდეს, – ნოდარი, აღელვების მიუხედავად, მაინც ახერხებდა გარეგნული სიმშვიდის შენარჩუნებას.
– ნოდარ, გრცხვენია?! – ისე დაიგრგვინა და ისე დაურტყა მაგიდაზე ხელი, რომ აშკარა იყო, უკიდურესად უჭირდა თავის გაკონტროლება.
– რაო, არ მაქვს სირცხვილის მიზეზი?.. – ვეღარც ნოდარმა მოითმინა და ყვირილით წამოიჭრა ფეხზე. შორიდან რომ შეგეხედათ, იფიქრებდით, ერთმანეთის პირისპირ მოსისხლე მტრები იდგნენ და არა მამა-შვილიო. მაქსიმალურად ცდილობდა გეგა, ის დემონი, რომელიც ასეთ დროს სულში უსახლდებოდა, გარეთ არ გამოეშვა. მაქსიმალურად ცდილობდა, შეენარჩუნებინა საღი აზრი. მაქსიმალურად ცდილობდა, საკუთარი თავისთვის შეეხსენებინა, ვინ იყო სინამდვილეში და რომ მნიშვნელობა არ ჰქონდა, რას ამბობდნენ მასზე. მაქსიმალურად ცდილობდა აბობოქრებული სულის სხეულში დატევას და უწინდელივით სიმშვიდის შენარჩუნებას. ამ თვისების გამო ხომ ყოველთვის შურდათ მისი.
– ყველას როდი აქვს პატივი, მკვლელის მამა ერქვას! – და მაინც, ბოლომდე ჩააჭირა წიხლი ნოდარმა და გეგა ვერაფრით მიხვდა, როგორ მოახერხა თავის ხელში აყვანა.
– მართალი ხარ, – მშვიდად უპასუხა. შემაძრწუნებლად მშვიდი იყო ამ მომენტში და ისე იყურებოდა, თითქოს თვალზე ბინდი გადაჰკვრია და ვეღარავის ამჩნევსო, – რთული მისია გვერგო ორივეს: შენ მკვლელის მამობა, მე ის, რომ შენი სისხლი უნდა ვატარო მთელი სიცოცხლე.
– ნუ თავხედობ!
– ასეა, უნდა ვიცოდე, რასაც წარმოადგენ და მაინც უნდა ავიტანო შენი შვილობა.
– უზრდელი და უმადური ხარ, გეგა! – ნოდარს უკვე აღარ შეეძლო თავის გაკონტროლება.
– აღარასოდეს, გესმის!.. – უფრო მიუახლოვდა და შემართული საჩვენებელი თითი ლამის თვალებთან მიუტანა. – აღარასოდეს გაბედო ჩემთვის იმის თქმა, როგორი ვარ ან იმაზე მინიშნება, როგორი უნდა ვიყო. ამის არანაირი უფლება არ გაქვს. ყველას შეიძლება ჰქონდეს, მაგრამ შენ არა!
– მამაშენი ვარ!
– სად, ფურცელზე? დაბადების მოწმობაში? ოფიციალურად? მე, რეალურად, მამა არასოდეს მყოლია, ამის დედაც! შენ ჩემ გვერდით არასოდეს ყოფილხარ და ახლა მასწავლი, როგორი უნდა ვიყო? – მაინც დაკარგა მოთმინება და მთელი ძალით მისცხო წიხლი მაგიდას. გრძნობდა, როგორ უდუღდა სისხლი ძარღვებში და იმის გააზრებაზე, რომ თვითონ და იმ კაცს, ახლა ვინც წინ ედგა, ერთი სისხლი ჰქონდათ, უფრო ცოფდებოდა. როგორ შეიძლება ადამიანი იყოს ასეთი სულმდაბალი და უზნეო? როგორ შეეძლო იმ ყველაფრის შემდეგ კიდევ გეგას დადანაშაულება?
– გაეთრიე აქედან! – და ტრადიციული პასუხიც გაისმა.
ყოველთვის, ყოველთვის ასე ხდებოდა, როცა სათქმელი აღარაფერი ჰქონდა!
– არ ინერვიულო, შენთან ერთად ერთ ჭერქვეშ გაჩერებას ერთი ღამითაც არ ვაპირებ! – ჩაეცინა მამის მდგომარეობის დანახვაზე და კარისკენ წავიდა, თუმცა, სანამ გავიდოდა, ნოდარის სიტყვები დაეწია:
– ძველი სახლი გავყიდე, უცხოებს ნუ მიუვარდები!
– შენზე უცხოს ვის უნდა მივუვარდე, მამა? – ბოლო სიტყვა ისეთი ირონიით წარმოთქვა, კაცისთვის ჯობდა ისევ სახელით მიემართა.
გეგამ ამ ერთ სიტყვას ამოაყოლა მთელი ბრაზი და ბოღმა და ახლა იმის გააზრებამ, რომ ამ კაცთან ერთად ერთ ჰაერს სუნთქავდა, ერთიანად ააცახცახა. მიხვდა, მეტს ვეღარ გაუძლებდა და შურდულივით გამოვარდა ოთახიდან. ამ სახლში აღარაფერი ესაქმებოდა, არაფერი იყო მისი, არაფერი იყო ისეთი, რაც თავს მშვიდად აგრძნობინებდა და ერთი წამითაც ვერ გაჩერდებოდა იქ, სადაც ზედმეტად ითვლებოდა. არც დაფიქრებულა, ისე შევიდა დედის ოთახში, თამრიკოს ეძებდა.
– რამე ხდება? – ქალი ისეთი შეშფოთებული ჩანდა, მიხვდა გეგა, რომ ზედმეტად საშიშად გამოიყურებოდა.
– შეიძლება რაღაც გთხოვოთ? – ეცადა, როგორმე დამშვიდებულიყო, უფრო მეტად რომ არ შეეშინებინა ქალი.
– რა თქმა უნდა, რა ხდება?
– მე, როგორც იცით... – არეულად დაიწყო. ვერ ხვდებოდა, როგორ უნდა ჩამოეყალიბებინა წინადადება ისე, არც თავი დაემცირებინა და არც სასაცილო გამოჩენილიყო.
– ყველაფერი ვიცი თქვენზე. ქალბატონ ნანის უკვე დიდი ხანია ვიცნობ და სულ ასეთ მდგომარეობაში კი არ არის. როცა საღ გონებაზეა, სულ თქვენზე ვლაპარაკობთ და ჩათვალეთ, გიცნობთ, – საქმე გაუმარტივა ქალმა.
– გმადლობთ, – გულწრფელად გაუღიმა.
ამ ქალში იყო რაღაც ისეთი, რაც აიძულებდა დამშვიდებულიყო და მინდობოდა მის სიტყვებს, – მიხარია, რომ მასთან იქნებით, მაგრამ მე უნდა წავიდე. ამ სახლში ვერ გავჩერდები.
– მესმის... – მაგრამ მინდა დედაზე ყოველთვის ყველაფერი ვიცოდე.
– რა თქმა უნდა. – შემიძლია თქვენი იმედი მქონდეს? – ეს რომ ჰკითხა, თვალებში ჩახედა. როგორი უცნაური შეგრძნება იყო: მთელ სამყაროში ერთადერთი, ვისი იმედიც ახლა შეიძლებოდა ჰქონოდა, სრულიად უცხო ქალი იყო.
– გეგა, ნებისმიერ დროს შეგიძლიათ ჩემთან დარეკვაც და აქ მოსვლაც. ისიც უნდა იცოდეთ, რომ ეს თქვენი სახლია, მაგრამ...
– თამრიკო, გთხოვთ, – შეაწყვეტინა. ახლა დარიგებების მოსმენა არ უნდოდა.
– მაგრამ თუ თვლით, რომ სწორად იქცევით, დარწმუნებული იყავით, რომ დედა გაგიგებთ.
– ვიცი, მჯერა, – გაუღიმა გულწრფელად და პასუხს აღარ დალოდებია, ისე გამოვიდა ოთახიდან. ახლა სრულიად მარტო იყო. ისევ. და მიუხედავად იმისა, რომ წარმოდგენა არ ჰქონდა, რა უნდა ექნა, მაინც სიამოვნებდა თავისუფლების შეგრძნება. ამდენი წლის შემდეგ... ისევ. ბევრი არ უფიქრია, თავისი ამოულაგებელი სპორტული ჩანთა ისევ მხარზე მოიგდო, რონის საბელი გაუკეთა და სახლიდან გავიდა. ახლა ზუსტად იცოდა, სადაც უნდა წასულიყო, თან მხოლოდ საკუთარი თავი ჰყავდა. ერთადერთი, რაც აფიქრებდა, დედა იყო, მაგრამ ისიც იცოდა, რომ სწორად იქცეოდა. დრო იყო, თავისუფლად ესუნთქა. დრო იყო, წასულიყო, თუნდაც არ სცოდნოდა, სად და რა მიმართულებით. და მაინც, როგორიც არ უნდა ყოფილიყო სინამდვილე, არსებობდა გზა, რომელმაც დაუფიქრებლად, გაუაზრებლად და დაუკითხავად მიიყვანა გეგა ნამდვილ სახლში. დიდ კარიბჭესთან იდგა და ახლაღა აცნობიერებდა, რომ ეს მიხეილ მესხის სახელობის სტადიონის შესასვლელი იყო – ადგილი, სადაც თავს ყოველთვის ყველაზე ბედნიერად, ყოვლისშემძლედ და თავისუფლად გრძნობდა.
სრულად რომანი წაიკითხეთ ნათია ჯაგოდნიშვილის წიგნში „გადამწვარი ხიდები“