მაღალჭერიან სივრცეში ეს სიტყვები მეხის დაცემასავით გაისმა. სალომეს ჯერ სუნქვა შეეკრა, მერე კი ნერწყვი სასულეში გადაცდა და ხველა აუტყდა. იგრძნო, ცივმა ოფლმა როგორ დაუცვარა შუბლი, მკერდის ღარი, ხელისგულები… მუხლებში სისუსტე მოეძალა… რეტდასხმულს მხოლოდ გონება უმუშავებდა, ცივად და მოუსვენრად. შეშფოთება მკვეთრად შეეტყო თვალებში. სიტუაციის ასეთ შემოტრიალებას არაფრით ელოდა. რა ჩაიფიქრა? იქნებ ისიც კი თქვას, გრძნობამ კვლავ გაიღვიძა ჩემშიო? ეს ხომ აბსურდია! განა შეიძლება, ბავშვი იმ ატმოსფეროში გაიზარდოს, სადაც ცოლი და ქმარი ერთმანეთს იქნებიან გადამტერებულნი? შეუძლებელია! ახლა რომ სიყვარულის ახსნა დაუწყოს… ჰმ… რამდენს დასცინებს, ნეტავ იცოდეს! არა, არა, ეს კაცი, როგორც ჩანს, მთლად საღ გონებაზე ვერ უნდა იყოს!
სანამ ამ ყველაფერს გაიაზრებდა, გული გამალებით უცემდა. რამდენიმე წამის შემდეგ, როგორც იქნა, ამოისუნთქა და ნერწყვი ფრთხილად გადააგორა სასულეში.
_ გაიგე, რაც გითხარი? მისმენდი? _ მკვეთრად გაისმა ვაკოს ხმა.
_ ჰო, _ ძლივს გასაგონი ჩურჩულით უპასუხა.
_ მე სასწრაფოდ დავიწყებ მზადებას… ხვალ დილითვე.
_ მოიცა! _ ოდნავ აუწია ხმას გოგონამ.
_ რა? რამე გინდოდა გეთქვა? _ ირიბად გამოხედა ვაკომ.
_ მე ამის გაკეთება არ შემიძლია.
_ რას ნიშნავს, არ შეგიძლია? _ მოიქუფრა მამაკაცი, _ ეს ერთადერთი გამოსავალია. შენ თუ ვერ აცნობიერებ ამას, მე ვაცნობიერებ… და, სხვათა შორის, ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც შენ დაორსულდი, _ ბოღმანარევი ტონით დაამატა.
_ იდიოტი ხარ, ნამდვილი იდიოტი! _ სიძულვილი გაურია სალომემ ხმაში, _ რატომ, რატომ მოტრიალდა ყველაფერი ასე უკუღმართად? რა გინდა ჩემგან, ვიტირო? ვიჯავრო? ვიგვემო? ძალიან ცდები ჩემში, საზიზღარო! მწარედ ცდები! მსგავსი არაფერი გამივლია გულში. დაიმახსოვრე: არასდროს გავხდები შენი ცოლი, არასდროს! სულ რომ ქვეყანა დაიქცეს, შენკენ არ გამოვიხედავ, იცოდე! მთლად რომ გაწყდეს კაცის ჭაჭანება დედამიწაზე!
ვაკომ თვალები მოჭუტა. სალის ისეთი შეგრძნება დაეუფლა, თითქოს ესმოდა, როგორ ხმამაღლა მუშაობდა მამაკაცის გონება.
_ მაშინ ერთადერთი გამოსავალი რჩება, _ ნიშნის მოგებით, წყნარად გაისმა მისი ხმა, _ როგორც კი ბავშვი დაიბადება, მე უნდა მომცე.
გოგონას მოეჩვენა, თითქოს მისმა სულმა სხეული დატოვა. უსიცოცხლოდ ჩამოეკიდა მკლავები და ერთბაშად დაბუჟდა. ძალაგამოცლილმა წინ წაიწია, სკამს მიაწვდინა ხელი და უსუსურად დაეყრდნო მის საზურგეს, რომ არ წაქცეულიყო. მისი მოძრაობა შეუმჩნეველი არ დარჩენია მამაკაცს, ორიოდე ნახტომით მასთან გაჩნდა და ხელი შეაშველა. ამან სულ მოუღო ბოლო.
_ გესმის მაინც, რას მეუბნები? წარმოგიდგენია, რას მთავაზობ? სრულ ჭკუაზე ხარ? _ ისე ლუღლუღებდა, თავის ნათქვამს თავადაც ვერ არჩევდა.
_ ეს ჩემი შვილია! _ ვაკოს ტონი არ შეუცვლია.
_ და ჩემიც! _ ახლა უკვე მტკიცედ წარმოთქვა, _ და რამდენადაც ჩვენ მისი ორ ნაწილად გაყოფა არ შეგვიძლია, დაგარწმუნებ, რომ კანონი ჩემს მხარეზეა. მას ვერავინ წამართმევს, შენ _ მით უმეტეს, მიუხედავად იმისა, რომ მამა ხარ!
დაამთავრა თუ არა სათქმელი, უეცრად კანკალმა აიტანა. რატომ შესცივდა ასე? ამ გაგანია ზაფხულში, თანაც ვაკოს გვერდით, რომელიც ასე ახლოს დგას მასთან! მისი სხეულიდან მომდინარე სითბო ხომ ყოველთვის ათბობდა მას? ახლა რა ემართება? ნუთუ ავად გახდა? თითქოს ორგანიზმი გამოეფიტა, სიცხიანივით გაბრუებულად გრძნობს თავს.
_ ცუდად ვარ… _ გაფითრებულმა ჩაიჩურჩულა, _ სახლში მინდა… ძალიან, ძალიან მინდა სახლში… უნდა დავწვე… _ თავისთვის ბუტბუტებდა ღონემიხდილი.
_ თუ ასე არ გაწყობს, მაშინ, კეთილი ინებე და ცოლად გამომყევი. მოგიწევს ამის გაკეთება, _ დაიღრინა მამაკაცმა, _ არც მე დავიხევ უკან და ბოლომდე ვიბრძოლებ ჩემი სისხლის და ხორცის შესანარჩუნებლად. მეც მაქვს ჩემი უფლებები და მასზე უარის თქმას არ ვაპირებ!
იცოდა სალომემ, რომ ვაკოზე დაქორწინება მას მსოფლიოში ყველაზე ბედნიერ ქალს გახდიდა, მაგრამ არა ამ მდგომარეობაში. წარმოუდგენია, რა დღეში ჩააგდებს მომავალი მეუღლე, ცოლად რომ გაჰყვეს. მოსვენებას არ მისცემს, ერთი დღე არ გაახარებს. ძაღლივით მოექცევა. იცის ეს სალომემ, ძალიან კარგად იცის. რანაირი ერთობლივი ცხოვრება უნდა ააწყონ? ის ოჯახი რა ოჯახი იქნება?! უბედური, უბედური და უიმედო, არამყარი და მყიფე, როგორც მინა. ის იძულებული გახდება, შეებას უღელში, რომელიც სიყვარულზე არ იქნება აგებული. ვაკოს მთელი ყურადღება ბავშვზე გადავა, ის კი დამცირებისა და აბუჩად აგდების ობიექტი გახდება. რა აზრი ექნება ასეთ ცხოვრებას? არავითარი!
_ მე არ შემიძლია შენი ცოლობა, _ გაიმეორა მშვიდად და მტკიცედ.
_ ეს იმას ნიშნავს, რომ ბავშვი ჩემია, _ გამოუცხადა ვაკომ, _ კამათის გაგრძელებას აზრი არა აქვს, ჩემი შვილი ჩემს მფლობელობაში გადმოვა.
_ რას ნიშნავს შენს მფლობელობაში? რა, უძრავი ქონებაა? სახლია? აგარაკი? ავტომობილი? საიდან მოგაქვს ასეთი სიტყვები? _ წყნარად, ხმის აუწევლად დააყარა კითხვები სალომემ.
_ მას მე გავზრდი… უშენოდ. ახლა გასაგებად ვთქვი? უ-შე-ნოდ! ამაზე ლაპარაკი დამთავრებულია!
მცირე პაუზის შემდეგ, რომლის განმავლობაში სალომემაც დუმილი არჩია, ვაკომ დაამატა.
_ ახლა კი შინ წაგიყვან. მე ყველაფერი გითხარი და დავამთავრე.
სალი ხვდებოდა, რომ ეს ჯერ კიდევ არ იყო დასასრული, მას შეეძლო ბოლო სიტყვა ეთქვა, თავიც დაეცვა და ჯერარდაბადებული შვილიც, მაგრამ იმდენად დაიღალა, კამათის გაგრძელების ძალა მეტად აღარ შესწევდა. დროებით შეეგუა მდგომარეობას. ის კი არა, მამაკაცს უფლება მისცა, მანქანამდე მის ხელზე დარყდნობილი მისულიყო, რადგან დამოუკიდებლად ამწუთას ერთ ნაბიჯსაც ვერ გადადგამდა.
მთელი გზა ისე გალიეს, არც ერთს ხმა არ ამოუღია. გოგონას თვალები დაეხუჭა და ისე უსიცოცხლოდ გამოიყურებოდა, თითქოს გარდაცვლილი ესვენა სავარძელზე. ამწუთას ვერაფერს გრძნობდა. ისე იყო გამშრალი და ემოციებისგან დაცლილი, დანა რომ დაერტყა ვინმეს, წვეთი სისხლი არ გამოუვიდოდა.
არც გაუგია, როგორ გააჩერა ვაკომ მანქანა და მოვედითო, უთხრა. როცა მამაკაცმა კარი გააღო, მხოლოდ მაშინ გამოერკვა. გადმოსვლისას იძულებული გახდა, კვლავ მის ხელს დაყრდნობოდა, რადგან ისე იყო გაცამტვერებული, ძლივს აითრია სხეული.
მის დანახვაზე მარინას ფერი წაუვიდა. მიხვდა, რომ რაღაც საშინელება მოხდა, მაგრამ არაფერი უკითხავს. სალომემ მამიდას გვერდი აუარა და უსიტყვოდ წალასლასდა თავისი საძინებლისკენ. ფეხსაცმელი ხელების დაუხმარებლად გაიხადა, იქვე, იატაკზე მიაგდო და მოკუნტული მიწვა ლოგინზე. თვალებდახუჭულს კარგა ხანს ესმოდა შემოსასვლელიდან იქ მყოფთა დახშული ხმით ლაპარაკი.
იცის სალომემ, რომ მამიდა მას შტერ გოგოდ მიიჩნევს, მაგრამ ვაკო? რატომ ეგონა, რომ ცოლობაზე დათანხმდებოდა, როცა მასზე ასეთი წარმოდგენა აქვს? განა არ იცის, მის ხელში რაც მოელის? თვითონაც ხომ ხვდება ამას? ძალიან კარგადაც მოიქცა, უარით რომ გაისტუმრა. მაგრამ ბავშვს არაფრის დიდებით არ დაუთმობს. ეს არასდროს მოხდება! მას საკმარისი დრო აქვს, გამოსავალი იპოვოს და გადაწყვეტილება მიიღოს. ის ყველაზე მისაღებ გზას აირჩევს. აი, ნახოს!
დრო ჯერ თავზე საყრელად აქვს. აქედან წავა და ისეთ ადგილას დაიდებს ბინას, ვაკო რომ ვერასდროს მიაგნებს. ახლა კი, უნდა დამშვიდდეს და აუჩქარებლად გააანალიზოს სიტუაცია.
მალევე ჩაეძინა. არც მანქანის ძრავის ხმა გაუგონია, არც ოთახში ფეხის წვერებზე შემოსული მამიდა დაუნახავს, რომელმაც მძინარეს პლედი სათუთად გადააფარა.
სიზმრების სამყაროში ჩაიკარგა. ჯერ ესიზმრა, თითქოს ის და ვაკო ბედნიერი ცოლ-ქმარი იყვნენ და ბევრი შვილი ჰყავდათ. «მეორე» სიზმარში გაქცეულ გოგონას მამაკაცი ტყეში მისდევდა, რათა ბავშვი წაერთმია, რომელიც ხელში ჰყავდა ატატებული. მოულოდნელად თავად ვაკო გადაიქცა ჩვილად და ღნავილი მორთო.
ოფლში ერთიანად გაწურულს გამოეღვიძა. სწრაფად წამოჯდა საწოლზე, მაგრამ იმწამსვე თავბრუ დაეხვა. რამდენიმე წუთი დასჭირდა, რომ ფეხზე დამდგარიყო და სააბაზანომდე მიეღწია…
სწორედ იქ იპოვა მარინამ… გონწასული ეგდო იატაკზე. ძლივს მოახერხა მისი ლოგინამდე მიყვანა და მაშინვე სასწრაფო დახმარება გამოიძახა.
როცა მორიგე ექიმმა გაიგო, გოგონა ორსულად იყო, მკაცრად დატუქსა, რატომ დროზე არ მიაკითხეთ ქალთა კონსულტაციას და გამოკვლევები არ ჩაიტარეთო.
_ ცუდადაა ჩემი საქმე? _ აკრუსუნდა სალომე.
_ დამშვიდდით, საშიში არაფერია. უბრალოდ, აუცილებლად გჭირდებათ გინეკოლოგთან ვიზიტი და ანალიზების გაკეთება. პირველი სამი თვე მეტი ყურადღება გმართებთ, სანამ ტოქსიკოზი გაგივლით, ეგ არის და ეგ. გამუდმებით ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ უნდა იყოთ, რომ მდგომარეობა არ გართულდეს.
სასწრაფო გაისტუმრეს თუ არა, ჭიშკარს ვაკოს «მერსედესი» მოადგა. მამაკაცი ქარივით შემოიჭრა ოთახში, ერთობ შეშფოთებული ჩანდა. სალიმ ჩუმად ამოიოხრა, როგორც ჩანს, მამიდამ მასთან დარეკვა მოასწრო და ისიც მაშინვე მოასკდა.
_ რა მოხდა? ბავშვი როგორ არის? _ ზღურბლზე გადმოაბიჯა თუ არა, შეკითხვები დააყარა გოგონას.
ბავშვი! მისი ამბავი აწუხებს, სალომესი კი არა. ოდნავადაც არ აინტერესებს, თავს როგორ გრძნობს _ კვდება თუ რჩება! ლამის ატირდა, თუმცა მოწოლილი ცრემლები უკან ჩააბრუნა და თვალები მილულა, რომ წყენა დაემალა.
ვაკო ისე გამოიყურებოდა, თითქოს ეს-ესაა, საწოლიდან წამოხტაო _ პერანგი ამოჩაჩოდა, თმა ყალყზე ეყენა.
_ გეკითხები, ბავშვი როგორ არის-მეთქი! _ გაუმეორა.
_ ყველაფერი კარგადაა, _ როგორც იქნა, პასუხის ღირსად გახადა, _ მამიდამ ტყუილად ატეხა პანიკა. შეგიძლია არ ინერვიულო.
_ მე არ ვნერვიულობ. მითხარი, თავს როგორ გრძნობ?
როგორც იქნა! ისიც გაახსენდა ბოლოს და ბოლოს! თავიდანვე ამ კითხვით უნდა დაეწყო.
_ ბრწყინვალედ!
_ იქნებ რამით შემიძლია დაგეხმარო? რა გავაკეთო შენთვის? წამლები ხომ არ გჭირდება?
სალიმ ირიბად ჩაიღიმა.
გაგრძელება იქნება