„ქალები“ – კრისტინ ჰანას ყველაზე გულწრფელი და საუკეთესო რომანი ომში მყოფ ქალებზე - Marao

ამერიკელი ბესტსელერების ავტორი კრისტინ ჰანა ცნობილია თავისი რომანებით, სადაც ქალების ისტორიული გმირობა და შინაგანი ბრძოლის სიძლიერე ყოველთვის მთავარი თემაა.

2024 წელს მწერალი  კიდევ ერთხელ დაუბრუნდა მკითხველებს შთამბეჭდავი ნაწარმოებით, რომანით „ქალები“, რომელიც ხმაურით შემოიჭრა თანამედროვე ისტორიულ პროზაში და მალევე იქცა წლის ერთ-ერთ ყველაზე წარმატებულ გამოცემად. 

კრისტინ ჰანამ ამ წიგნის დაწერა გადაწყვიტა მას შემდეგ, რაც წლების განმავლობაში სწავლობდა ვიეტნამის ომის ისტორიას და აღმოაჩინა, რომ ამ ომში ქალების, განსაკუთრებით კი მედდების როლი თითქმის შეუმჩნეველი დარჩა. როგორც თავად ამბობს, ეს იყო მისი მცდელობა „დაებრუნებინა მათი ხმა“, ვინც წლების განმავლობაში სიჩუმეში დარჩნენ.

 ავტორი რომანზე ექვს წელზე მეტი მუშაობდა, დეტალურად იკვლევდა სამხედრო არქივებს, ვეტერანების ჩანაწერებს, ეცნობოდა ინტერვიუებს მედდა-მოხალისეებთან, რათა შეექმნა არა მხოლოდ ისტორიულად ზუსტი, არამედ ემოციურად ავთენტური თხრობა. „ქალები“ მისთვის იქცა ერთგვარ პატივისცემის ნიშნად ყველა იმ ქალის მიმართ, ვინც ბრძოლის ველზე და მის მიღმაც მებრძოლი იყო - სხეულითაც და სულითაც.

 რატომ გახდა „ქალები“ განსაკუთრებული რომანი

კრისტინ ჰანამ გაამახვილა ყურადღება ისტორიაზე, რომელიც წლების განმავლობაში დავიწყებული იყო: ვიეტნამის ომში მებრძოლ ქალ მედდებზე და მათ მძიმე დაბრუნებაზე რეალურ ცხოვრებაში.  „ქალები“ მხოლოდ ომის ქრონიკა კი არა, არამედ სიღრმისეული ემოციური მოგზაურობაა: მეგობრობა, ტკივილი, დანაკარგი და საკუთარი იდენტობის ძიება იბადება ყოველი გვერდიდან. და ბოლოს, მწერლის სტილი. ჰანა იყენებს მარტივ, მაგრამ საოცრად ზუსტ ლიტერატურულ ხერხებს: მეტაფორებს, სიმბოლოებს, ფსიქოლოგიურ სიღრმესა და დინამიკურ სცენებს. კრიტიკოსებმა რომანს „დიდებული ისტორიული მოზაიკა“ უწოდეს. ტექსტი, სადაც ისტორია და ემოცია ერთიანად ცოცხლდება და მკითხველის გულამდე აღწევს.

მთავარი გმირი და მისი გზა 

ფრენკი მაკგრატი   გულწრფელი, დაუცველი, მაგრამ გამბედავი გმირია, რომელიც ნაბიჯ-ნაბიჯ გადის გარდასახვას: მყუდრო, მზიან ამერიკულ ცხოვრებას ტოვებს და ომის შუაგულში აღმოჩნდება, სადაც მედდებთან ერთად ყოველდღე იბრძვის სიცოცხლისა და სიკვდილის, სიძულვილისა და სიყვარულის, დანაშაულისა და პატრიოტიზმს შორის.ეს ისტორია არა მხოლოდ გმირის შინაგან ევოლუციაზეა, ის თავად ავტორის, კრისტინ ჰანას პირად გამოცდილებასაც ეფუძნება. მწერლის ბავშვობა დაემთხვა ვიეტნამის ომის დაწყებას, და წლების შემდეგ სწორედ იმ დაყოფილობის, შიშისა და საზოგადოების მორალური დაბნეულობის შეგრძნებამ შთააგონა, დაეწერა რომანი, რომელიც ომის ხმაურში ქალების ხმას მოგვასმენინებს.

ბევრი ხმა ერთ ისტორიაში

თამამი გადაწყვეტილება ხშირად იწყება უბრალო კითხვით:  „მე რატომ არა?“ - ასე იწყება კრისტინ ჰანას რომანიც, სადაც მთავარი გმირი, ახალგაზრდა სტუდენტი ფრენსის (ფრენკი) მაკგრატი,   ჩვეულებრივი გოგოა სამხრეთ კალიფორნიიდან,  მზის, სიმშვიდისა და წესრიგის სამყაროდან. მაგრამ 1965 წელს, როცა მისი ძმა ვიეტნამის ომში მიდის, ფრენკი აცნობიერებს, რომ ვეღარ დარჩება მხოლოდ დამკვირვებელი. ის უერთდება არმიის მედდა-კორპუსს  და ამით მთლიანად ცვლის საკუთარ ბედს.

ომის ფრონტზე ყველაფერი სხვაგვარად გამოიყურება. ჰანა ოსტატურად გვაჩვენებს არა მხოლოდ სისხლსა და ტკივილს, არამედ იმ უხილავ ბრძოლასაც, რომელიც გმირების შინაგან სამყაროში მიმდინარეობს. ფრენკი იქცევა გმირად, მაგრამ არა მითურ, გაუტეხელ გმირად, არამედ ადამიანად, რომელიც სწავლობს საკუთარი სისუსტეების მიღებას, დანაკარგებთან ერთად სიცოცხლის გაგრძელებას და სიყვარულის ახალ ფორმებს.

„ქალები“ - ეს არის მრავალი ხმის ერთი ისტორია. ქალების, რომლებიც ომში წავიდნენ არა დიდების, არამედ მოვალეობის, თანაგრძნობისა და ადამიანობის სახელით. და როცა ისინი შინ დაბრუნდნენ, ბრძოლა არ დასრულებულა, საზოგადოება, რომელმაც ვერ გაიაზრა მათი ტკივილი, მათში კვლავ „უცხოებს“ ხედავდა.

ჰანას პერსონაჟები არ ყვირიან, მაგრამ მათი სიჩუმე ჟღერს ხმამაღლა, როგორც მტკიცება, რომ ქალებსაც აქვთ გმირობის უფლება, რომ მათი ისტორიები უნდა იქცეს საერთო მეხსიერების ნაწილად.

წაიკითხეთ ეს წიგნი, თუ გსურთ მოგზაურობა ისეთ სამყაროში, სადაც ქალის ხმა სხვის ხმებში კი არ იკარგება, არამედ თავის ადგილს იკავებს.

[სტატია მომზადებულია „პალიტრა L“-თან პარტნიორობით]