_ რა მატირებდა? რატომ ტირიან ადამიანები? შენ რატომ ტირი ხოლმე? ამეტირა და… უცებ მოვიხედე უკან, გადავხედე ჩემს წარსულს და იმდენი რამე არ მომეწონა იქ, რომ თავი ვერ შევიკავე.
_ წარსული წარსულს უნდა გაატანო, ნეკა, განსაკუთრებით ცუდი მოგონებები. გასაგებია?
_ სათქმელად ადვილია, _ მხრები ავიჩეჩე, _ აი, შენ და მამა ერთმანეთს შორდებით. როგორ გგონია, შეძლებ, მამა წარსულს გაატანო? ვფიქრობ, არ გაგიადვილდება.
_ ეგ სხვა ამბავია. ჩვენს ამბავს შენსას ნუ ადარებ. შენ ჯერ ბავშვი ხარ, ბევრი არაფერი გინახავს, ჩვენი კი ლამის მთელი ცხოვრება ერთად გავლიეთ.
_ და მაშინ რაღატომ ანგრევთ ოჯახს? ან ჩვენზე რატომ არ ფიქრობთ?
_ თქვენზე რომ ვფიქრობთ, იმიტომაც. ხომ არ შეიძლება გამუდმებით მშობლების ჩხუბს და აყალმაყალს უყუროთ? ხომ მოქმედებს ეს თქვენს ფსიქიკაზე?
_ და რომ შორდებით, ეს არ იმოქმედებს? ამაზე გიფიქრიათ?
დედამ ამოიოხრა და თავშალის ბოლოთი ცრემლი მოიწმინდა. ახლა ის ტიროდა.
_ მამაშენს სხვა უყვარს. მას არ უნდა ჩემთან ცხოვრების გაგრძელება.
_ სხვა შენც გიყვარს. თანაც, დიდი ხანია, ასე ცალ-ცალკე სხვა გიყვართ, მაგრამ მაინც იყავით ერთად. ეგ არ არის საბაბი.
_ მოდი, ამაზე აღარ ვილაპარაკოთ, გთხოვ. გაივლის დრო, გაიზრდები და მიხვდები, რომ ამ ეტაპზე ასე ჯობდა, _ ცივად წარმოთქვა დედამ, ადგა და დამტოვა.
კიდევ დიდხანს ვიჯექი ბაღში.
კიდევ დიდხანს ვფიქრობდი დედაზე, მამაზე, სანდრიკაზე, ჩემს თავზე…
კიდევ დიდხანს ვტიროდი…
მერე ავედი ჩემს ოთახში და საწოლზე მივეგდე… მალე მკვდარივით დამეძინა…
***
ერთ თვეში გადავიდნენ მამა და სანდრიკა. მამამ ბინა იქირავა. ის დღეები რომ მახსენდება, ახლაც ცუდად ვხდები. ჩემი ძმის სახე არ დამავიწყდება, მისი თვალები. სავსე ცრემლით, ტკივილით, შიშით, დაბნეულობით. როგორ ჩაეხუტა, როცა მემშვიდობებოდა. ისე ჩამეკრა, თითქოს სამუდამოდ მიდიოდა ჩვენგან. მერე აღრიალდა. მთელი ხმით გაჰყვიროდა.
_ ნეკააა! შენთან მინდაააა! მარტო არ მინდაააა!
ძლივს დავაწყნარეთ. დედას ახლოსაც არ გაეკარა, არც დაემშვიდობა. ვერ აპატია. მისი აზრით, დედამ თავიდან მოიშორა იგი, მიატოვა. მისთვის ძნელი გასაგები იყო, რატომ მოხდა ასე. ამას ხანდახან მეც ვერ ვხვდები. რა მოხდებოდა, ორივე დედასთან დავრჩენილიყავით? რატომ გადაწყვიტეს ასე? რა აუცილებელი იყო, სანდრო მამაჩემს წაეყვანა? ეს შეკითხვა არასდროს დამისვამს ჩემი მშობლებისთვის. უფრო მეტიც, რაც მამა სახლიდან წავიდა, რაღაცნაირად გავუცხოვდი. ისეთი შეგრძნება მქონდა, თითქოს მთელ სამყაროში მარტო დავრჩი.
თუმცა, მალევე გამიარა ამ ყველაფერმა. შევეჩვიე შეცვლილ ცხოვრებას. დედამ ყველაფერი იღონა, რომ მას კვლავ დავახლოვებოდი. უფრო გულახდილი გახდა. ყველაფერს მიყვებოდა თავის თავზე. ისეთ პირად რაღაცებს, არავისთვის რომ არასდროს მოუყოლია.
დედასთან საუბრის შემდეგ ბევრს ვფიქრობდი ზოგადად ქალზე. ყველა ქალის თავგადასავალი მცირე ნიუანსებით, ძალიან ჰგავს ერთმანეთს. ალბათ ასე ინება განგებამ. ნუთუ მეც ასეთი მომავალი მელის? ნეტავ რამდენი დამარცხენა ან გამარჯვება მელის? რამდენი ტკივილი და სიხარული?
კითხვა ბევრი მქონდა, პასუხი _ არც ერთი.
***
ამას წინათ ლუკა შემხვდა ქუჩაში. ჩამოსულა. საოცრად მეჩვენა შეცვლილი. გასუქებულა, აღარ იყო ძველებურად აწოწილი და ძველებამოჩრილი. ძლივს ვიცანი. ჩემს დანახვაზე აილეწა. მე კი რეაქცია არ მქონია. უცნაური იყო. ადამიანი, რომელიც ერთ დროს მიყვარდა, დადებით ემოციას აღარ იწვევდა ჩემში.
_ ვერ გიცანი, _ გავუღიმე და ხელი ჩამოვართვი.
_ მაგრად შევიცვალე, არა?
_ ჰო. მოსუქებულხარ.
_ აბა რა იქნება. იქ ისეთი კვება იყო, ისეთი მსუყე საჭმლები, ძალაუნებურად უნდა გეჭამა.
_ სულ ჩამოხვედი?
_ არა, ორ კვირაში უნდა გავბრუნდე. მომენატრა აქაურობა და ცოტა ხნით ჩამოვედი.
_ დიდი ხანია?
_ მეექვსე დღეა.
შევხედე. არაფერი მითქვამს, მაგრამ ერთი მზერით ვაგრძნობინე საყვედური. თითქმის კვირაა, ჩამოსულია და ერთხელაც არ გავახსენდი. ხომ შეეძლო, მოვეკითხე მაინც? მე ასე არ მოვიქცეოდი.
_ ვაპირებდი შენს ნახვას, _ მიხვდა, რაც გავიფიქრე.
_ არ გინდა. თავს ნუ იმართლებ. ძველი სიმღერების გახსენება არაა საჭირო, _ უკმეხად გავაწყვეტინე. სულაც არ მსიამოვნებდა, თავს რომ იმართლებდა. მაღიზიანებდა უკვე.
_ იქ ძალიან დატვირთული ვარ, ვერაფრისთვის ვერ ვიცლი, ამიტომ არ გწერდი.
_ თორემ ისე სულ ჩემზე ფიქრობდი, არა? _ დამცინავად გავხედე.
_ ჰო, _ დაბნეულმა მიპასუხა.
_ ისე შეგრცხვა შენ ცხვირი! _ ნაზის უყვარდა ეს ფრაზა და მეც ზუსტად იმ ინტონაციით წარმოვთქვი, როგორც მან იცოდა და ხუთი თითით ქოქოლაც ზედ მივაყოლე.
_ რა, არ გჯერა? _ დაფრთხა ლუკა.
_ იქ ახალი შეყვარებული არ გაგიჩენია? _ ირონიას არ ვეშვებოდი, _ ჩემზე ლამაზი, ჩემზე მხიარული და ჩემზე ბევრად მუსიკალური?
_ დამცინი? _ სხეული დაეჭიმა ლუკას.
_ რა სისულელეა, ჩემი დასაცინი რა გჭირს. გეკითხები, რა არ შეიძლება, შეგეკითხო?
_ არა, არავინ შემყვარებია. იქ სულ რუსები არიან და თურქები. ქართველებიც არიან, მაგრამ ისინი…
_ ისინი საშენოები არ არიან. წესიერ გოგოს რა უნდა თურქეთში, არა? _ უშნოდ გადავიხარხარე.
_ მე შენზე ვფიქრობდი. მერე რა, რომ არ გწერდი? მართლა ვფიქრობდი. თან სულ, უბრალოდ, ასე მოხდა, ვერ მოვახერხე.
წარბები ავზიდე და მრავალმნიშვნელოვანი მზერა ვესროლე. მცირე პაუზის შემდეგ კი ვუთხარი:
_ მშვიდობით, ლუკა. სულაც არ ხარ ვალდებული, ჩემზე იფიქრო, იმიტომ, რომ არც მე ვფიქრობ შენზე. რომ დაგინახე, მხოლოდ მაშინ გამახსენდი, თორემ აქამდე შენი არსებობაც არ მახსოვდა, _ სარკასტული ღიმილი შევაფრქვიე ყოფილ შეყვარებულს, ხელი დავუქნიე და გავშორდი.
ამ შეხვედრით ძალიან კმაყოფილი დავრჩი. ასე თუ ისე, უწყინარი სამაგიერო გადავუხადე ჩემი მიტოვებისთვის. ღირსი იყო. ვიცი, აუცილებლად ატკენდა გულს ჩემი სიტყვები და ისიც ვიცი, რომ აუცილებლად ინანებდა, ასე რომ მომექცა. ეს კარგია. ჭკუის სასწავლებელი გაკვეთილი იქნება მისთვის. იმედია, სხვას ჩემსავით აღარ მოექცევა. ის ჭკვიანი ბიჭია და შეცდომებზე ისწავლის. ყველას როდი შეუძლია ეს. მას კი შეუძლია.
მორჩა! ის, რაც იყო, წარსულს ჩაჰბარდა. მართალი ყოფილა დედა. ჯობია, ყველაფერი წარსულს გაატანო, რაც შინაგან დისკომფორტს გიქმნის. ასეც მოვიქცევი. ჯერ ყველაფერი არ არის დაკარგული, ჯერ კიდევ შეიძლება ბევრი რამის გამოსწორება. ახლა პირობას მივცემ ჩემს თავს, რომ დაუფიქრებელ ნაბიჯს არასდროს გადავდგამ, ყველაფერს თავიდან დავიწყებ, ნორმალურად ვიცხოვრებ და ფსკერისკენ არ დავეშვები. აუცილებლად ვიპოვი ჩემს თავს, ჩემს ადგილს ამ ცოდვილ დედამიწაზე და ვიქნები ბედნიერი…
<div>***</div>
აი, სულ ეს იყო, რისი მოყოლაც თქვენთვის მინდოდა. ახლა უკვე სრულწლოვანი ვარ და ჩემს წარსულს, თავისი შეცდომებით, ღიმილიანად ვიხსენებ. შეყვარებული არ მყავს. უკვე დიდი სიფრთხილით ვეკიდები ამ გრძნობას. ფრთხილად ვარჩევ ბიჭებსაც. ვისაც ვიცნობ, მათ შორის არც ერთი არ არის ის, ვისაც ჩემს მეორე ნახევარს ვუწოდებდი. რატომღაც, მგონია, ის სულ სხვანაირი უნდა იყოს, ოღონდ არ ვიცი, როგორი. ამას ალბათ, მოვა დრო და გული მიკარნახებს, გონება დამანახვებს. ერთ მშვენიერ დღესაც, მიმახედებს ერთი კარგი ბიჭისკენ და მეტყვის: «ნეკა, შეხედე! აი, ეს ის არის!» და მეც შემიყვარდება «ის» და მასაც შევუყვარდები…
სხვა დანარჩენს რაც შეეხება, მე და დედა კვლავ ერთად ვცხოვრობთ. არცთუ ურიგოდ ვგრძნობთ თავს. მე უკვე სტუდენტი ვარ, პირველკურსელი. სანდრიკაც გაიზარდა, წვერიც კი წამოუვიდა. ცოტა მოენგრა სახე, გარდატეხის ასაკი დაეწყო და ხმაც დაუბოხდა, მაგრამ მაინც სიმპათიური ბიჭია. ის და მამა ხშირად მოდიან ჩვენთან. მამამ ბინა იყიდა, ახლა აღარ ცხოვრობენ ნაქირავებში. მეორე ცოლი არ შეურთავს, ჰყავს ისევ ძველი საყვარელი.
სტუდენტი რომ გავხდი, მამამ პატარა ვახშამი მომიწყო თავის ახალ სახლში. კვლავ ყველანი ერთად ვიყავით _ მე, დედა, სანდრიკა, მამა და ეს დიდი ბედნიერება იყო. სანდრო ძიაც მოვიდა, მამაჩემის საყვარელიც. კარგად ვიმხიარულეთ…
ერთ საღამოს ჩემს უჯრას ვალაგებდი და პატარა ყუთს ავხადე თავი, შიგ თორნიკეს ნაჩუქარი კენჭები და ლუკას წერილები იდო… რა დრო გასულა!
ზოგჯერ ლუკას გიტარის ხმა ჩამესმის და ის მელოდია, მე რომ მომიძღვნა…
ეს ერთადერთია, რისი დავიწყებაც არ შემიძლია…
დღეს თვრამეტი წლის ვხდები! ????
დასასრული